08/03/2023

Mùa Đông cần làm

 Sưu tầm, biên tập.

(thật ra tôi chưa dịch thoát được chữ lạp bát - laba trong bài nên đành gọi là tiết Đông - mùa Đông vậy. Mong thông cảm)

Trong Mộng Lương Lục quyển 6, Ngô Tự Mục có chép: Vào ngày này, hầu hết các tự viện (chùa - viện...Phật giáo) đều thiết bày cháo Ngũ Vị còn có tên là cháo Lạp Bát sau đó cháo Lạp Bát cũng được gọi thành cháo Thất Ngọc. Cháo Lạp Bát là một loại cháo nấu bằng gạo đỗ cùng củ quả như: táo, hạt dẻ, hạt sen để cúng Phật. Bát cháo này được dùng làm phẩm vật cúng dường Đức Phật, vào ngày Ngài thành đạo(?) (mùng 8 tháng 12 Âm lịch), sau thành tục lệ lưu truyền trong dân gian Trung Hoa.

Uống một bát cháo Lạp bát bốc khói không chỉ có thể giữ ấm cho cơ thể, tăng khả năng chống lạnh mà còn ngăn ngừa các cảm giác lạnh, tà bên ngoài, điều hòa đường ruột và dạ dày của bạn.



Có rất nhiều nguyên liệu để nấu cháo Lạp bát, bạn có thể lựa chọn theo sở thích của mình như: gạo: kê, gạo vàng, gạo tẻ, gạo giang, v.v.

Đậu: đậu đỏ adzuki, đậu xanh, đậu đen, v.v.

Các loại hạt: đậu phộng, hạnh nhân, chà là đỏ, kẹo chà là, quả óc chó, v.v.

Trái cây sấy khô: nho khô, trái cây sấy khô, v.v.

Lạp bát ăn với "tỏi Lạp bát" ngâm

Như người xưa có câu "Lạp bát không dùng tỏi, cả năm không khô(?)".

Có thể chọn tỏi tía hoặc tỏi trắng, nhưng điều quan trọng là không được có tỏi xấu, và hãy nhớ rằng "tất cả mọi thứ đều có màu trắng".

Ta chỉ cần cắt bỏ đầu và đuôi củ tỏi.

Tỏi có thể chuyển sang màu xanh do giấm ngấm vào tỏi và phá hủy cấu trúc bên trong của tỏi.

Cắt đầu và đuôi của tỏi có thể làm tăng diện tích tiếp xúc giữa tỏi và giấm, để cho tỏi, và phản ứng hóa học với giấm, do đó tỏi nhanh chóng chuyển sang màu xanh.



Cho một thìa muối và một thìa đường vào tỏi đã băm nhỏ, sau đó đảo đều và ướp trong 30 phút.

Mục đích của bước này là làm mềm lớp vỏ ngoài của tỏi để tỏi nhanh chóng chuyển sang màu xanh.

Ngoài ra, việc sử dụng giấm để ngâm tỏi Lạp bát rất quan trọng.

 Lấy một nửa giấm gạo và một nửa giấm trưởng thành, tỷ lệ giấm với tỏi là 1: 1.

Sau đó cho chúng vào nồi cùng với một ít đường phèn để tỏi ngâm chua có vị thơm hơn.

Sau khi đun sôi, hãy để khô tỏi với không khí ở nhiệt độ phòng. Đổ tép tỏi đã chế biến và giấm đã đốt vào một lọ không chứa nước và không có dầu. Đậy kín lọ. Tỏi thường bắt đầu chuyển sang màu xanh sau hai hoặc ba ngày, tỏi sẽ hoàn toàn chuyển sang màu xanh lục.



Lạp bát, làm tốt ba việc và năm sau sẽ hết ốm

Cách đầu tiên: uống thêm trà

Có một câu nói trong dân gian rằng "Lạp bát Lạp bát, đóng băng cằm".

Có thể thấy, cái rét mùa Lạp bát cộng với đợt rét đậm, rét hại và mưa phùn càng làm tăng thêm cái rét sâu hơn.

Lại nữa, thời tiết lúc này cũng tương đối hanh khô, hanh khô rất dễ gây tổn hại đến sức khỏe của con người, cần phải đề phòng.

Nếu bạn muốn thoát khỏi cái lạnh và khô, pha một tách trà nóng là một lựa chọn tốt, nó có thể giúp bạn tránh khỏi cái lạnh và làm ấm cơ thể, và nó cũng có thể dưỡng âm và giảm khô.

Vào mùa đông lạnh giá, uống trà hoa cỏ dịu nhẹ thay trà là một lựa chọn tốt.

Trà hoa hồng có tính chất dịu nhẹ, ngâm nước uống thay trà, làm ấm bụng và giảm đau, chăm sóc dạ dày và đường ruột.

Hồng gai là một loại hoa hồng dại nhỏ, có thể ăn được, có thể phơi khô trong bóng râm nấu canh thay trà, có tác dụng giảm đau gan, dạ dày, bổ tỳ vị, hạ hỏa, chữa đau bụng do lạnh. và lạnh bụng. Điều hòa khí huyết, làm dịu thần kinh, thư giãn nhu động ruột, giảm kích thích, điều hòa khí huyết, thúc đẩy tuần hoàn máu, thúc đẩy tuần hoàn máu và loại bỏ huyết ứ, làm dịu cảm xúc.

Trà lá mè đỏ ngâm nước thay trà có tác dụng xua tan cảm lạnh và thúc đẩy tiêu hóa, đồng thời cũng giúp ngăn ngừa lạnh.

Đông Y cho rằng lá vừng đỏ có thể làm ấm dạ dày, làm dịu tỳ vị và dạ dày ứ trệ, tức ngực, tiêu chảy và nôn mửa. Nó cũng có thể thúc đẩy nhu động của thành ruột và giúp tiêu hóa. Đây là một lựa chọn tốt để bảo dưỡng dạ dày.

Ngoài ra, lá lộc vừng đỏ còn có thể làm ra mồ hôi và giải cảm bề mặt, xua tan phong hàn, giúp phòng và cải thiện cảm gió, cảm mạo.

Phần thứ hai: bảo vệ đầu và bàn chân

Khi Lạp bát gặp phải một đợt rét đậm, rét hại, mặt đất lạnh cóng, cái ác lạnh lùng xâm nhập vào con người và gây hại cho sức khỏe.

Lúc này, chúng ta phải làm tốt công tác chống rét, chống rét và quan trọng nhất là phải bảo vệ đầu và bàn chân.

Đầu là nơi hội tụ các kinh mạch dương và là nơi năng lượng dương của con người mạnh nhất.

Một khi đầu bị tổn thương, khí huyết lưu thông không thông suốt, huyết áp dễ lên cao, dễ dẫn đến đột quỵ.

Nhớ bảo vệ đầu khỏi lạnh, quàng khăn và đội mũ khi ra ngoài, giữ ấm cho đầu.

Khi rảnh rỗi, bạn có thể thường xuyên dùng lòng bàn tay xoa bóp đỉnh đầu.

Vào mùa đông lạnh giá, để chăm sóc cho năng lượng dương của cơ thể con người, việc xoa đỉnh đầu thường xuyên là một lựa chọn tốt.

Ngoài ra, khi đủ nắng, có thể cho đỉnh đầu tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để thông kinh mạch và điều hòa, tăng cường sinh lực cho dương khí.

"Cái lạnh bắt đầu từ dưới chân", bạn phải chăm sóc bàn chân của mình để tránh bị nhiễm lạnh.

Ngoài việc đi tất, đi giày ấm, bạn cũng có thể dùng nước nóng để ngâm chân.

Ngâm chân trong nước nóng không chỉ giúp thư giãn toàn thân mà còn cảm nhận được dòng điện ấm áp truyền xuống chân đến toàn bộ cơ thể.

Nếu có thể cho thêm ngải cứu, gừng, quế,… vào nước ngâm chân thì hiệu quả chống cảm sẽ tốt hơn.

Mục thứ ba: Giữ ấm khỏi lạnh, có bốn điểm

Lạp bát là loài dễ bị tổn thương nhất trong thời tiết lạnh giá và khắc nghiệt.

Vì vậy, một trong những điểm mấu chốt của việc giữ gìn sức khỏe lúc này là “giữ ấm tránh rét” và chú ý đến “bốn yêu cầu”.

Ngủ đủ.

Lúc này, hãy chú ý đi ngủ sớm và dậy muộn, đợi đến khi mặt trời mọc mới dậy.

Đặc biệt là những người thích tập thể dục buổi sáng, không nên dậy quá sớm, nên nghỉ ngơi một lúc.

Vào mùa đông lạnh giá, ngoài việc đảm bảo giấc ngủ ban đêm, bạn cũng có thể chợp mắt vào buổi trưa, nhưng tránh bị cảm lạnh.

Thực hiện chế độ ăn uống hợp lý.

Thuốc bổ trong mùa đông lạnh giá, hãy chú ý đến chế độ ăn uống, nhưng nhớ rằng chế độ ăn uống phải hợp lý và đừng mù quáng dùng thuốc bổ.

Bạn cần hiểu rõ về vóc dáng của mình và cách nuôi dưỡng vóc dáng để có thể thực hiện đúng ý mình và đạt được hiệu quả gấp bội với một nửa nỗ lực.

Đối với những người có thể chất yếu hơn, việc bổ sung một cách mù quáng rất dễ dẫn đến bệnh tật.Vì vậy, thuốc bổ tốt nhất là bạn nên điều chỉnh chế độ ăn uống và khởi động từ từ sau khi hiểu rõ tình trạng của bản thân.

Ăn trái cây làm ít lạnh hơn.

Khi ăn hoa quả vào mùa đông, bạn nên chú ý ăn một số loại nhẹ và ít lạnh.

Nhiều loại quả có tính lạnh, lạnh tỳ vị, người yếu sinh lý nên thận trọng trong việc ăn uống.

Bạn có thể hấp trái cây để giảm lạnh, đây là một lựa chọn tốt cho lá lách và dạ dày.

Tập thể dục.

Mặc dù mùa Lạp bát lạnh nhưng bạn phải tập thể dục đúng cách và không được lười biếng.

Một khi cơ thể thiếu vận động, tĩnh hơn và ít vận động, sẽ dư thừa khí âm, làm hại dương khí của cơ thể.

Mặt bạn hướng về phía mặt trời mọc, để tay chân vận động. Có thể tập từng bước một số bài tập aerobic như đi bộ nhanh, nhảy dây, đá cầu, Taijiquan, Baduanjin,… đến mức đổ mồ hôi nhẹ, không vận động cho đến khi mồ hôi đầm đìa.

 


Thiên hạ có 5 việc chẳng lành

 Khổng Tử - Lý Hiểu Mai - NTDTV



Trong “Khổng Tử gia ngữ” có một điển cố như sau: Một lần, Lỗ Ai Công hỏi Khổng Tử: “Nghe nói mở rộng dinh thự về phía đông sẽ không tốt, có thật vậy không?

Khổng Tử trả lời rằng: “Thiên hạ có năm việc chẳng lành, nhưng việc ‘mở rộng nhà về phía đông’ không phải là một trong số đó”.

Năm điều chẳng lành đó là gì?

Thứ nhất: Tổn nhân nhi tự ích, thân chi bất tường dã. - Làm tổn hại người để lợi ích cho mình, đó là chuyện chẳng lành của bản thân)

Ý nghĩa là làm gây tổn hại cho người khác để lấy lợi cho bản thân, sẽ mang lại điều xui xẻo cho chính mình.

Thứ hai: Khí lão nhi thủ ấu, gia chi bất tường dã. (Ruồng bỏ người già và chỉ chăm sóc nuông chiều trẻ con, đó là chuyện chẳng lành của gia đình)

Ý nghĩa là gia đình nào bỏ mặc người già, chỉ quan tâm đến con trẻ là điều đáng lo ngại của gia đình đó.

Tại sao nó đáng ngại? Có người ví mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái như một cái cây lớn, quả của cây này là con, thân cây là cha mẹ của con, gốc cây là ông bà của con v.v. Muốn cây sai trái xum xuê thì phải tưới nước và chất dinh dưỡng vào lên gốc rễ của cây.

Nhưng ngày nay, hầu hết các bậc cha mẹ đều trực tiếp tưới nước và chất dinh dưỡng này lên trái cây, dẫn đến trái cây không thể tiếp nhận các chất dinh dưỡng này và bị thối. Đây chính là mấu chốt của những vấn đề trong giáo dục trẻ em hiện nay.

Tấm gương dạy dỗ của cha mẹ thông qua hành động có sức mạnh hơn nhiều lời nói. Người lớn ở nhà nói lời tử tế với cha mẹ, rất kính trọng cha mẹ, con trẻ nhìn thấy điều đó, và chúng sẽ tự nhiên làm theo mà người lớn không cần phải nói.

Thứ ba: Thích hiền nhi dụng bất tiếu, quốc chi bất tường dã. (Ruồng bỏ người hiền lương, trọng dụng kẻ vô đức, đó là chuyện chẳng lành của quốc gia)

Ý nghĩa là một nước không trọng người hiền tài, chỉ bổ nhiệm kẻ xấu bất tài, chính là điều xui xẻo của quốc gia.

Thứ tư: Lão giả bất giáo, ấu giả bất học, tục chi bất tường dã. (Người già không muốn dạy bảo, trẻ con không muốn học tập, đó là chuyện chẳng lành của phong tục)

Ý nghĩa là người già trí tuệ không muốn dạy bảo, người trẻ không chịu học, đó là một phong tục đáng ngại.

Tại sao lại như vậy? Dựa vào kinh nghiệm phong phú của mình, những người lớn tuổi dạy cho con cháu những phong tục truyền thống tốt đẹp, để chúng học làm người tốt, đây là bài học bắt buộc đối với một gia đình. Nhưng hiện nay nhiều gia đình đã mất đi những điều này. Điều đó có nghĩa là gia phong, gia đạo tốt đẹp đang bị mất đi, điều đó thật đáng sợ.

Khổng Tử đã từng cảnh báo: “Thiếu nhi bất học, trường vô năng dã, lão nhi bất giáo, tử mạc chi tư dã”.

Ý nghĩa là: “Một người khi trẻ không học tập, lớn lên sẽ không có năng lực; người lớn không dạy bảo con trẻ, sau khi qua đời sẽ không ai tưởng nhớ”.

Giáo dục gia đình chủ yếu là dạy con cái cách làm người, một khi mất đi sự giáo dục đó thì tai họa sẽ không còn xa.Khổng Tử.

Thứ năm: Thánh nhân phục nặc, ngu giả thiện quyền, thiên hạ bất tường dã. (Thánh nhân ẩn tích, kẻ ngu chuyên quyền, đó là chuyện chẳng lành của thiên hạ)

Ý nghĩa là khi người có tài và đức rút lui về, và kẻ ngu dốt và thiếu trí huệ, đức hạnh lên nắm quyền, đây là một điềm xấu trong thiên hạ.

Tại sao? Bởi vì người tài đức không được trọng dụng, không được quốc gia coi trọng, lời khuyên của họ không được tiếp nhận, nên họ sống ẩn dật và không ra làm quan. Nhưng những kẻ ngu ngốc nắm quyền lực và thao túng các vị trí. Đây chính là điều xui xẻo cho thiên hạ.


06/03/2023

Bàn về Ăn Chay

 


 

Nhân ngày Rằm tháng Hai, mình bàn về ĂN CHAY một chút nhỉ.

Ở thời kỳ hiện tại (khoảng 100 năm nay và ở VN ta khoảng 50 năm), năng suất lao động do công nghệ và kỹ nghệ phát triển nên nhu cầu về thịt, cá, thực phẩm từ động vật được đáp ứng đầy đủ, có khi thừa thãi và trở thành thức ăn chính trong các bữa ăn hàng ngày.

Nhưng trong thời gian gần đây, ăn chay đã dần trở thành một phong trào vì những lý do khác nhau như: Bảo vệ môi sinh, chăm lo sức khỏe, thương yêu súc vật, lý do thời thượng (giảm cân chả hạn – cái này được phái nữ và giới showbis đề cao lắm) và cả vì lý do thương mại.

Ở đây mình chỉ đề cập đến ăn chay trong Phật giáo mà thôi.

Người Việt Nam thường quan niệm rằng ăn chay là một yêu cầu phải có của các tăng sĩ và các Phật tử.

Nói cho đúng thì yêu cầu ăn chay chỉ áp dụng với các tăng sĩ theo Phật giáo Đại thừa, truyền từ Trung Hoa sang, gọi là Phật giáo Bắc Tông, các tăng sĩ Phật giáo Nguyên Thủy hay Nam Tông, có truyền thống khất thực, thì không bắt buộc ăn chay, mà ăn các thực phẩm do quần chúng tùy duyên trao tặng.

Các tu sĩ Phật giáo Nguyên Thủy cho rằng sự giải thoát không do nơi ăn uống, mà do nơi thanh tịnh ba nghiệp Thân - Khẩu - Ý. Ăn chay mà thân khẩu không lành, ý chứa gươm đao, giới luật không giữ thì không lợi ích gì. Luận cứ này không khác gì mấy lối nghĩ của dân ta "ăn mặn nói ngay còn hơn ăn chay nói dối".

Ngược lại, theo Phật giáo Trung Hoa, trong kinh sách Đại thừa như Lăng Già, Lăng Nghiêm, Đại Bát Niết Bàn chủ yếu coi ăn chay là thi hành giới cấm sát sinh, và cũng là thực hành hạnh từ bi.

Cũng là, ăn chay nhằm tránh ăn thịt lẫn nhau theo thuyết Nhân – Quả, Luân hồi vì chúng sinh sẽ trải qua vô số kiếp người – súc sinh – ngạ quỷ… như con sâu cái kiến nên ăn mặn là ăn thịt đồng loại…

Mình nhớ là đọc ở đâu đó có chuyện: rằng vào đời nhà Trần trong một bữa tiệc do hoàng thái hậu Nguyên Thánh Thiên Cảm thết đãi có cả món chay lẫn món mặn, thì Tuệ Trung Thượng Sĩ, người sáng lập ra Thiền Phái Trúc Lâm Yên Tử Việt Nam, đã điềm nhiên ăn thịt cá. Thái hậu ngạc nhiên hỏi: "Anh tu thiền mà ăn thịt cá thì thành Phật sao được?" Ngài cười đáp: "Phật là Phật, anh là anh. Anh không cần làm Phật. Phật không cần làm anh". Tuệ Trung Sĩ là một bậc tu hành giác ngộ. Lời nói của Ngài không phải là lời kẻ tục tử đáp xằng. Việc ăn thịt cá của Ngài Tuệ Trung dĩ nhiên là trái hẳn kinh sách Đại thừa.

Vậy thì sự thật ở đâu? Ăn chay là phải, hay ăn mặn là phải trong việc tu hành theo đạo Phật?

Câu trả lời của Tuệ Trung Thượng Sĩ hàm ý cho thấy cái quan trọng của tâm tu và cái phá chấp trong phương tiện tu hành.

Thời nay, ta thấy có những trường hợp các bữa cơm chay trong chùa đầy rẫy các món như giò, chả, thịt kho, cá hấp, tôm xào? làm bằng đồ chay. Về vật chất, đúng rằng các món này thuần làm bằng rau đậu, không có cá thịt.

Nhưng về tinh thần, cái ý thức ăn giò, chả, thịt kho, cá hấp? rõ ràng biểu lộ sự quán tưởng nặng nề Thân - Khẩu - Ý, không giúp ích chút nào cho sự tu trì.

So với một tu sĩ Phật giáo Nguyên Thủy, đón nhận tự nhiên mọi thực phẩm dân chúng cúng dường, không chú ý tìm cái ngon trong đó, coi ăn như một nhu cầu bình thường và tự nhiên để sống và tu hành, thì người ăn chay với các món cầu kỳ sửa soạn để phục vụ khẩu vị, sắc hương (?), chưa chắc đã là người tiến gần hơn đến chỗ giác ngộ. Nói như vậy cũng không phải để bênh vực những kẻ cố tình khai thác cái ý "phá chấp", "cốt ở tâm tu" để mà sa đà ăn mặn, dối mình, gạt người.

Ăn, vốn là một yêu cầu tự nhiên để sống còn, nhưng dần dần đã trở thành một cái dục thú lớn ở đời và là một trong những động lực thúc đẩy con người vật lộn đấu tranh. Từ chỗ sống nhờ ăn, người ta trở thành khổ vì ăn. Khổ trong sự tìm kiếm đồ ăn đã đành, khổ còn vì ăn không đúng mà trở thành đau bệnh. Con người hiện đại bắt đầu để ý về việc chọn đồ ăn tốt cho sức khỏe mà tránh những thức độc hại dù ngon miệng, hợp khẩu vị.

Các cụ ta ngày xưa có quan niệm rằng những giống vật ăn thịt thường là bạo dạn, tạo tợn, như hổ báo, còn các giống ăn cỏ thường là hiền lành như hươu nai trâu bò. Nền văn hóa của những giống dân du mục, sống bằng săn thú và thịt động vật cũng có những nét hung dữ năng nổ hơn là văn hóa của những giống người sống bằng nông phẩm trồng trọt. Như thế, có thể nói thức ăn ảnh hưởng quan trọng đến cơ thể và tinh thần con người.

Nhiều người khẳng định ăn chay tốt hơn và làm con người khỏe hơn ăn mặn (tức là ăn thịt cá). Ngược lại, nhiều người lại cho rằng cá thịt là những thực phẩm không thể thiếu để làm cho cơ thể khỏe mạnh.

Thực sự vấn đề không đơn giản như thế. Có nhiều người ăn chay từ nhỏ đến lớn mà vẫn khỏe mạnh không tật bệnh. Có nhiều người chỉ ăn thịt cá mà bệnh tật ốm đau đủ thứ.

Nói chung, ăn mà không đúng cách thì bất kể chay mặn đều là không tốt. Riêng nói về ăn chay, thì có thể khẳng định rằng các thực phẩm chay đủ cung cấp cho người ta các yếu tố dinh dưỡng cơ bản cần thiết cho cơ thể, gồm chất bột, chất béo, chất đạm, chất xơ và các chất sinh tố cũng như muối khoáng.

Thực vậy, trong các loại đậu, đặc biệt là đậu nành thì có chất đạm, các hạt như hạt vừng (mè), hạt điều thì có nhiều chất béo. Nếu ăn chay nhà nghèo theo kiểu Việt Nam ngày xưa chủ yếu toàn rau mà thiếu đậu cùng các loại hạt và những phó sản (đậu phụ, dầu, sữa, đậu nành, trứng) thì suy dinh dưỡng là chắc chắn. Ngược lại, người Việt hiện nay, trong cách sửa soạn đồ chay thường rộng rãi sử dụng dầu, mè (vừng), lạc, nước cốt dừa, đường v.v để cho các món ăn ngon lành, bùi béo.

Tóm tắt lại thì nếu biết rõ đặc chất dinh dưỡng của từng loại đồ chay để mà chọn lựa ăn chay một cách quân bình theo những hiểu biết khoa học, thì ăn chay có khả năng dinh dưỡng không khác gì ăn mặn, mà còn có những lợi điểm giúp con người trầm tĩnh xuống, thích hợp cho sự tu hành yên lắng của tâm hồn.

Nếu cứ viện dẫn và diễn dịch kinh điển để nói rằng tu hành theo Phật giáo là phải hay không phải ăn chay thì cuộc luận bàn tìm đúng sai này sẽ không bao giờ chấm dứt. Vả lại những kỳ tập kết của các đệ tử trong khoản vài trăm năm sau khi Phật nhập Niết bàn để thảo luận về giới luật đã không có sự hoàn toàn thống nhất ý kiến.

Như đã tóm lược ở trên, thực phẩm chay nếu có đầy đủ các chất chính cần thiết cho nhu cầu dinh dưỡng của con người (chất đạm, chất béo, chất bột, chất xơ, sinh tố và các khoáng chất) mà hợp vị thì nên khuyến khích sử dụng. Cho nên ăn chay đúng cách không khác gì ăn mặn về khía cạnh dinh dưỡng. Ngoài ra nhìn chung thực phẩm chay còn có những ảnh hưởng tĩnh lặng lên phản ứng con người, ngược với những đồ ăn gốc động vật.

Con người vốn thuộc loại ăn tạp, nghĩa là ăn đủ thứ, nếu bỗng nhiên chỉ ăn có một loại thực phẩm chay thì sẽ cũng khó khăn.

Vượt qua khó khăn này chính là một nỗ lực tu hành, gạt bỏ những trói buộc của thân khẩu ý. Tuy nhiên, khi đã ăn chay mà còn bày vẽ vọng tưởng, nào là giò, chả, cá, thịt, thì tinh thần này lại làm cho con người bị trói buộc mà giảm mất ý nghĩa của sự chọn lựa ăn chay.

Nhìn ra như vậy người cư sĩ Phật giáo sẽ chọn được cho mình một thái độ thích hợp đối với vấn đề ăn chay trên con đường tìm đến thân tâm an lạc. 

Một cách dung dị và thực tế, có thể nói ăn chay là một phương tiện tu hành hữu ích...

04/03/2023

Tác dụng của hạt lạc với sức khoẻ

 Tập hợp trên net.



Hạt lạc nhỏ mang nhiều giá trị dinh dưỡng, protein và tác dụng tuyệt vời với sức khỏe mà các bạn có thể không biết.

1. Lạc giúp giữ mức cholesterol trong vòng kiểm soát.

Lạc rất giàu axit béo không bão hòa đơn, giúp giảm mức độ cholesterol xấu trong cơ thể, từ đó ngăn ngừa nguy cơ tim và bệnh mạch vành.

2. Hỗ trợ ngăn ngừa nếp nhăn

Lạc giàu vitamin E, giúp làm giảm nếp nhăn trên da. Ăn lạc luộc được nghiên cứu giúp bảo vệ da khỏi các gốc tự do.

3. Giúp giảm lượng đường trong máu

Bệnh nhân gặp vấn đề về bệnh tiểu đường vẫn có thể dùng lạc như một món ăn thân thiện. Lạc giàu nguồn mangan, giúp hấp thụ chất béo, do đó điều tiết lượng đường trong máu.

4. Hiệu quả trong việc giảm trầm cảm

Lạc giàu tryptophan, giúp giải phóng một hóa chất đặc biệt làm giảm các dấu hiệu trầm cảm, giúp tâm trạng khởi sắc hơn.

5. Giàu năng lượng

Lạc là nguồn cung cấp năng lượng tức thời cho cơ thể vì chúng rất giàu chất chống oxy hóa và khoáng chất. Bạn không cần lo ngại về cân nặng khi nhâm nhi loại hạt này. Bởi lạc cũng phù hợp cho giảm cân, đơn giản vì nó không chứa nhiều tinh bột và chất béo so với các loại hạt khác.

6. Hỗ trợ ngăn ngừa bệnh ung thư khác nhau

 Lạc chứa p-coumaric acid, giúp giảm nguy cơ ung thư dạ dày. Nó cũng có thể làm giảm nguy cơ ung thư ruột kết ở phụ nữ lên đến 40%. Đưa lạc hạt hay bơ đậu phộng vào kế hoạch ăn uống mỗi ngày chừng mực là cách hỗ trợ toàn diện cho sức khỏe.

7. Có lợi cho tóc

Nghiên cứu chỉ ra lạc rất giàu axit béo Omega 3, giúp thúc đẩy sự phát triển tóc khỏe mạnh. Lạc giàu vitamin E, giúp giảm thiểu vấn đề thưa tóc ở phụ nữ.

8. Nó làm giảm nguy cơ sỏi mật

Lạc ở dạng hạt hoặc bơ đậu phộng tự nhiên có thể làm giảm nguy cơ bị sỏi túi mật trong cơ thể. Nó cũng ngăn ngừa chống lại nhiều bệnh nhiễm trùng túi mật và gan khác lên đến 25%. Sử dụng bơ đậu phộng trong bữa ăn sáng của bạn để có năng lượng dồi dào.

Một số lưu ý khi sử dụng lạc

Lạc có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon như: lạc luộc, lạc rang, muối lạc trộn nộm,...Mặc dù có nhiều nghiên cứu chứng minh ăn lạc có tác dụng hỗ trợ quá trình giảm cân hiệu quả, nhưng bạn không nên lạm dụng lạc quá nhiều trong khẩu phần ăn hàng ngày. Hơn nữa, bạn cũng cần lưu ý khi sử dụng lạc:

 

·    Không nên ăn lạc luộc hoặc lạc rang quá nhiều khi đang đói bụng. Bởi vì, khi ăn lạc lúc đói thì các chất béo trong lạc sẽ khiến bạn bị đầy hơi, chướng bụng, gây cảm giác khó chịu cho người sử dụng

·     Phụ nữ mang thai không nên ăn quá nhiều lạc bởi trong lạc có chứa chất có khả năng gây dị ứng khi sử dụng

·   Ăn lạc có tốt không? Đối với người mắc bệnh gout, nhiễm mỡ máu, đái tháo đường, nên nếu ăn lạc quá mức sẽ gây ảnh hưởng đến sức khoẻ

·    Hơn nữa, khi mua lạc cần lựa chọn kỹ, tránh mua lạc đổi màu hoặc bị mốc vì có thể nhiễm nấm aflatoxin có nguy cơ gây bệnh ung thư cao.

 

 

03/03/2023

Hệ đo lường cổ của Trung Hoa - Đo kích thước thời xưa

Sưu tầm từ nhiều nguồn - Không dùng với Hồng Kông

 

Biết để dễ đọc sách của Trung Quốc.

Chiều dài:

·       1 lý, 1 dặm (市里li) = 15 dẫn = 500 m

·       1 dẫn (yin) = 10 trượng = 33,33 m

·       1 trượng (市丈zhang) = 2 bộ = 3,33 m

·       1 bộ (bu) = 5 xích = 1,66 m

·       1 xích, (市尺chi) = 10 thốn = 1/3 m = 33,33 cm

·       1 thốn (市寸cun) = 10 phân = 3,33 cm

·       1 phân (市分fen) = 10 li = 3,33 mm

·       1 li (市厘li) = 10 hào = 1/3 mm = 333,3 µm

·       1 hào (hao) = 10 si = 33,3 µm

·       1 d (si) = 10 hu = 3,3 µm

·       1 hốt (hu) = 1/3 àm = 333,3 nm

 

Diện tích:

·       1 khoảnh (, qing) = 100 mẫu = 66 666, 6 m²

·       1 mẫu ( / , mu) = 10 phân = 60 phương trượng = 666,6 m²

·       1 phân (市分, fen) = 10 lý = 66,6 m²

·       1 li(市里, li) = 6,6 m²

·       1 phương trượng (方丈, zhang²) = 100 phương xích = 11,11 m²

·       1 phương xích (方尺, chi²) = 100 phương thốn = 1/9 m²= 0,11 m²

·       1 phương thốn (..., cun) = 1 111,1 mm²

 

Thể tích:

·       1 thạch (市石, dan) = 10 đẩu = 100 lít

·       1 đẩu (市斗, dou) = 10 thăng = 10 lít

·       1 thăng (市升, sheng) = 10 hộc = 1 lít

·       1 hộc (, ge) = 10 chước = 0,1 lít

·       1 chước (, shao) = 10 cuo = 0,01 lít

·       1 toát (, cuo) = 1 ml = 1 cm³ = 256 hạt thóc

 

Khối lượng:

·       1 đảm (市担 / , dan) = 100 cân = 50 kg

·       1 cân (市斤, jin) = 10 lượng = 500 g (cổ: 1 cân = 16 lượng)

·       1 lượng, lạng (市两, liang) = 10 tiền = 50 g

·       1 tiền (, qian) = 10 phân = 5 g

·       1 phân (市分, fen) = 10 li = 500 mg

·       1 li (市厘, li) = 10 hào = 50 mg

·       1 hào (, hao) = 10 si = 5 mg

·       1 ti (, si) = 10 hu = 500 µg

·       1 hốt (, hu) = 50 µg

 

Thời gian:

·       1 nhật (, ri) = 12 thời canh = 96 khắc = 1 ngày (24 h)

·       1 thời canh (时辰, shi chen) = 8 khắc = 2 giờ = 2 h

·       1 khắc (, ke) = 60 phân = 15 phút = 15 min

·       1 phân (, fen) = 15 giây = 15 s

Từ sau năm 1645 (trừ các năm từ 1665 đến 1669), các chuyển đổi tương đương về thời gian trên đây là đúng. Nhưng trước năm 1645 (bắt đầu triều đại Thanh), ngoại trừ một số giai đoạn ngắn, chuyển đổi là như sau:

·       1 nhật (, ri) = 12 thời canh = 100 khắc

·       1 thời canh (时辰, shi chen) = khắc = 8 khắc 20 phân

(*) khắc: Đơn vị tính thời gian xưa. Ngày xưa dùng cái gáo đồng, giữa châm một lỗ để nước dần dần nhỏ xuống, để định thời giờ, gọi là khắc lậu (刻漏). Một ngày đêm ngày xưa chia thành một trăm khắc. Ngày nay, mười lăm phút là một khắc.

 

01/03/2023

Vẫn quà Hà Nội

 Trích "Hà Nội băm sáu phố phường" - Thạch Lam



Kể về các thứ quà mặn, thì Hà Nội còn nhiều: nào bún riêu, bún chả, thang cuốn, nem chua, nào miến lươn và bún ốc. Mỗi thứ, tất nhiên có một vị riêng, và cả đến mỗi hàng, lại cũng có cái ngon riêng nữa.

Tôi thích nhất cô hàng bún ốc, không phải vì món hàng cô tôi thích ăn xin thú thật rằng tôi sợ các bác ốc lắm nhưng tôi thích nhìn người ta ăn, vì nghe thức quà của cô là cái điểm không thể thiếu được của một cảnh bình dân hoạt động trong các ngõ con và trên các bờ hè. Người ta xúm lại ăn quà bún ốc một cách mới ngon lành làm sao! Có ai buổi trưa hay buổi đêm khuya, đi qua các nhà cô đào, và các chị em thanh lâu, thấy họ ăn cái quà ấy một cách chăm chú và tha thiết đến đâu không? Nước ốc chua làm nhăn các nét mặt tàn phần và mệt lả, miếng ớt cay làm xoa xuýt những cặp môi héo hắt, và khiến đôi khi rõ những giọt lệ thật thà hơn cả những giọt lệ tình.

Cô hàng ốc có một cái dụng cụ, một đầu là búa, một đầu là dùi nhọn. Một cái gõ nhẹ, và một cái trở tay, là con ốc nguyên cả ruột đã gọn gàng rơi mình vào bát nước. Cô thoăn thoắt rút ốc không kịp, trông thấy người ta ăn ngon lành, chính cô cũng sinh thèm. Ấy cô có thú thực với tôi như thế.

Cùng họ nhà bún, riêu cua và thang cuốn vốn là quà sở trường của các bà. (Mà nghiệm ra cái triết lý sâu sắc này: thứ quà nào bán cho các bà bao giờ cũng đắt hàng, vì hai lẽ: một là vì các bà nội trợ bao giờ cũng sẵn tiền, hai là các bà ăn quà đã thành tục ngữ, ca dao). Lạ có một điều: nhà mình làm lấy, dù bà vợ khéo tay đến đâu, ăn cũng không thấy ngon bằng mua các hàng rong, nhất là hai thứ thang riêu. Tại sao vậy? Có ai tìm ra cái lẽ triết lý thứ ba không?

Miến lươn là thức quà ăn bổ âm, nhiều người bảo thế. Đàn ông thì không hay tin, nhưng đàn bà thì dễ tin lắm. Thế cho nên đã thấy nhiều ông chồng không thích ăn lươn, mà vẫn bị các bà vợ ép cho ăn dù tiền các bà ấy trả lấy. Tình nghĩa đằm thắm của vợ chồng đôi khi có thể lấy nhiều ít miến lươn mà đo được.

Ấy, suýt nữa đi khỏi các thứ quà cốt bún, mà tôi quên không nói đến thứ quà bún quang trọng và đặc điểm nhất của Hà Nội băm sáu phố phường: đó là thức quà bún chả.

Phải, cái thức quà tầm thường đó, sáu tỉnh đường trong, bốn tỉnh đường ngoài, chẳng có đâu ngon bằng kinh đô. Ai cũng phải công nhận như thế, hay ít ra những người sành thưởng thức. Một ông đồ cuồng chữ ở nhà quê, một hôm khăn gói, ô lên Hà Nội, đã phải ứng khẩu đặt hai câu thơ như thế này, khi ngửi thấy mùi khói chả:

Ngàn năm bửu vật đất Thăng Long
Bún chả là đây có phải không?

Mà cảm hứng thế thì chí phải. Khi ngồi cuối chiều gió, đói bụng mà đón lấy cái khói chả thơm, thì ngài dễ thành thi sĩ lắm. Khói lam cuộn như sương mờ ở sườn núi, giọt mỡ chả xèo trên than hồng như một tiếng thở dài và tiếng quạt khẽ đập như cành cây rung động, quà bún chả có nhiều cái quyến rũ đáng gọi là mê hồn, nếu không là mê bụng.

Những thứ rất là tầm thường, rất là giản dị mà đi gần nhau sao lại sinh ra được mùi vị riêng như thế? Ai là người đầu tiên đã nghĩ ra bún chả? Người đó đáng được chúng ta nhớ ơn và kính trọng ngang, hay là hơn với người tạo nên được tác phẩm văn chương ... Có lẽ người kia còn làm ít cho nhân loại hơn là người này nữa. Tiếc thay tên người tài tử đó thất truyền, để không liệt kê vào cái sổ vàng của những danh nhân "thực vi đạo".

Thứ bún để ăn bún chả, sợi mành và cuộn từng lá mỏng, khác với các thứ bún thường. Chả phải thịt ba chỉ, mà phải dùng cặp tre tươi nướng mới ngon. Quái, sao cái nước chấm của các hàng bún chả hàng ngon thế! Có lẽ là họ dùng nước mắm hạng vừa, nghĩa là không quá chua, cho nên thành ngon chăng? Nước chấm ấy mà điểm thêm mấy giọt chanh vào thì tuyệt: có thể thấm nhuần cả bún, cả rau, cả chả mà không mặn, không gắt như nước chấm của nhà.

Nhưng bún chả Hà Nội đặc biệt có lẽ vì cái rau húng Láng. Vì chỉ có rau húng ở Láng là có mùi vị húng, đem trồng chỗ đất khác, sớm chậm cũng đổi ra mùi bạc hà.

Viết đến đây tôi lại nhớ đến bác Tú Mỡ thường mời bạn hữu ăn và thường khoe mình là ẩn dật ngay trong rừng húng Thế cho nên bún chả thì phải là bún chả Hà Nội mới đủ vị cho người thưởng thức và phải là bún chả xưa vẫn ngồi trước đến Bạch Mã, Hàng Buồn, mới là bán hàng ngon. (Tất nhiên có nhiều các hàng khác ở phố cũng ngon chẳng kém, nhưng tiếng tăm chưa nổi đó thôi).