HUYỆT VÙNG ĐẦU (MẶT TRƯỚC)
HUYỆT VÙNG ĐẦU (MẶT BÊN)
HUYỆT VÙNG ĐẦU (MẶT SAU)
HUYỆT VÙNG NGỰC - BỤNG
HUYỆT VÙNG LƯNG – MÔNG
HUYỆT VÙNG CHÂN (MẶT TRƯỚC TRONG)
HUYỆT VÙNG CHÂN (MẶT SAU NGOÀI)
HUYỆT VÙNG CHÂN (MẶT BÊN)
HUYỆT VÙNG TAY (MẶT TRƯỚC TRONG)
HUYỆT VÙNG TAY (MẶT SAU NGOÀI)
2. Vùng phản xạ bàn chân (theo y học truyền thống Tây Tạng).
https://hahoangkiem.com/tu-van-va-chia-se-thong-tin/huyet-cham-cuu-va-tac-dung-chua-benh-368.html
Tăng Quốc Phiên (1811 – 1872) tên tự là Bá Hàm, hiệu là Điều Sinh, người Tương Hương, tỉnh Hồ Nam, đỗ Tiến sĩ triều Đạo Quang, giữ chức vụ Thị lang các bộ Binh, Lễ, Lại, Hình, đồng thời là một Nho gia theo phái Đông Thành, nhân vật tiêu biểu của địa chủ người Hán, sau được bổ nhiệm chức Nội các Học sĩ trong Triều đình Mãn Thanh. Ông là tướng lĩnh chỉ huy Tương quân (đoàn quân khởi phát ở Tương Hương), cánh quân chủ lực trong cuộc chiến chống quân Thái Bình Thiên Quốc. Tăng Quốc Phiên cùng với Tả Tông Đường và Lý Hồng Chương là ba nhân vật là người Hán có quyền thế và ảnh hưởng lớn đến Trung Quốc cuối thời nhà Thanh.
“Thuật xem tướng” của Tăng Quốc Phiên: Từ 40 chữ có thể nhìn
thấu người trong thiên hạ
Liên quan đến việc nhìn người, dùng người, Tăng Quốc Phiên có
một luận điểm nổi tiếng: “Biện sự bất
ngoại dụng nhân, dụng nhân tất tiên tri nhân”. Nghĩa là làm bất kỳ việc gì
cũng phải học cách dùng người, mà muốn dùng được người phải học cách thấu lòng
người.
Vậy làm thế nào để thấu lòng người? Tăng Quốc Phiên có một
phương pháp đặc biệt được người đời tôn là “Thuật
xem tướng”, được tóm gọn chỉ trong 8 câu và 40 chữ:
“Tà chính khán nhãn tị,
chân giả khán chủy thần. Công danh khán khí vũ, sự nghiệp khán tinh thần. Thọ
yểu khán chỉ trảo, phong ba khán cước cân. Nhược yếu vấn điều lý, toàn tại ngữ
ngôn trung”.
(Chính tà xem mắt mũi,
thật giả xem môi. Công danh xem khí khái, phú quý xem tinh thần. Chủ kiến xem
tay, phong ba xem bàn chân. Muốn xem quy củ, nhìn vào lời ăn tiếng nói).
1.
Chính tà nhìn mắt mũi
Tăng Quốc Phiên cho rằng, chính và tà của một người, từ mắt
và mũi có thể biết chút ít. Nếu mắt lé mũi lệch, người này chắc chắn lòng dạ
không ngay thẳng.
Lý Ngư, một văn nhân cuối thời nhà Minh, đầu nhà Thanh cũng
từng nói: Muốn biết lòng người chính hay
tà, ít nhất có thể quan sát con mắt.
Con mắt là cửa sổ tâm hồn. Phẩm hạnh của một người như thế
nào, từ ánh mắt của người đó có thể đoán định được.
Những người có thói quen liếc nhìn người khác, hoặc khi cùng
người khác nói chuyện, ánh mắt lúc nào cũng láo liên, không dám nhìn thẳng vào
đối phương, thì kiểu người này có thể là người không chân thành.
2. Thật
giả xem môi
Muốn biết một người có chân thành đôn hậu hay không, từ những
biến đổi nho nhỏ trên môi là có thể biết được.
Vì miệng là cơ quan “ra vào” chủ yếu của cơ thể, nên những
người ăn nói từ tốn, thành thật là những người có đạo đức cao quý, trung thành
và đáng tin cậy. Ngược lại, người ‘mồm mép tép nhảy’, đâm bị thóc chọc bị gạo,
thì không nên kết giao.
Tương tự, những người có đôi môi dày phần lớn là người cởi
mở, hướng ngoại và nhiệt tình; còn những người có đôi môi mỏng phần lớn là
người hay giảo biện, kiêu căng và ngạo mạn.
3. Công
danh xem khí khái
Tăng Quốc Phiên cho rằng, một người có được công danh hay
không, chủ yếu là xem người đó có khí khái hay không.
Khí khái là gì? Nói chung, khi một nhóm người không quen biết
tập hợp lại, sẽ có một ai đó có thể nhanh chóng trở thành tâm điểm của sự chú
ý.
Bởi vì một người có khí khái, thường khiến mọi người cảm
phục. Người như vậy, tự nhiên sẽ được nhiều người ủng hộ, muốn thành đại sự,
giành được công danh, cũng thuận buồm xuôi gió.
4. Phú
quý xem tinh thần
Trong cuộc sống, có những người luôn chán nản, buồn phiền.
Một người như vậy thường được mô tả là “mặt mày ủ rũ”.
Một người “mặt mày ủ rũ” rất khó có được đại phú đại quý.
Ngược lại người phú quý thì tinh thần lúc nào cũng phấn chấn sục sôi, tâm tình
khoáng đạt, cơ thể đầy đặn.
Ngoài ra, phú quý cát tường không chỉ nằm ở tinh thần phấn
chấn, mà còn ở sự chăm chỉ cầu tiến. Một người chăm chỉ cầu tiến, tinh thần
sung mãn, càng có thể lập nên đại nghiệp, giành được phú quý cát tường.
5. Chủ
kiến xem tay
Tăng Quốc Phiên từng nói: “Lòng bàn tay, những người có đường chỉ tay rõ ràng và có lòng bàn tay
nông thì tâm định”, trái lại, “những người có đường chỉ tay nhạt và không trật
tự, thì tâm rối rắm, không ổn định”.
Cái gọi là “tâm định” chính là nói đến chủ kiến của nội tâm,
khi gặp chuyện hay lúc lâm nguy thì tâm không loạn, bình tĩnh vững vàng.
Tăng Quốc Phiên cũng cho rằng, một người có chủ kiến hay
không, có thể nhìn vào ngón tay của họ. Những người có ngón tay dài và lòng bàn
tay dày dặn phần lớn là người kiên định tự tin, biết liệu trước tính sau, vì
vậy họ có thể dựng nên đại nghiệp.
6.
Phong ba xem bàn chân
Đời người khó tránh khỏi phong ba. Có người cả đời thuận lợi,
không gặp sóng gió nhiều, nhưng cũng có người thì đường đời muôn vàn trắc trở,
gặp nhiều biến cố trở ngại.
Dưới con mắt của Tăng Quốc Phiên, muốn biết một người có gặp
phong ba khó khăn hay không, chủ yếu là xem bàn chân của họ.
Người có bàn chân thô, chắc khỏe, chứng tỏ người đó có sức
khỏe hơn người, nhưng người như vậy thường không chịu ngồi yên, dễ tự tạo phong
ba cho mình.
7. Muốn
xem quy củ, nhìn lời ăn tiếng nói
Nghiêm túc mà nói, hai câu này không được coi là “thuật xem
tướng”, nhưng cũng được Tăng Quốc Phiên coi là một cách quan trọng để dùng
người và hiểu lòng người.
Muốn phán đoán một người có quy củ, tư duy rõ ràng mạch lạc
hay không, thì xem cách biểu đạt ngôn ngữ của người đó.
Người nói ngắn gọn, súc tích, lại có thể nhắm đúng trọng tâm,
cho thấy người này là người có đầu óc tổ chức và quy củ.
Ngược lại, nếu ngôn ngữ không mạch lạc và nói không đúng
trọng tâm, đó thường là biểu hiện tư duy hỗn loạn, không có tổ chức.
Cảm ngộ
Người xưa có câu “tướng từ tâm mà ra”, tướng mạo của một
người cũng có thể phản ánh ra tâm tính của họ. Bộ “Thuật xem tướng” của Tăng
Quốc Phiên dù chỉ vỏn vẹn trong 40 chữ, nhưng lại bao hàm được rất nhiều phương
diện như tướng mạo, hành động, ngôn ngữ…
Những lời đúc kết này không những hữu dụng trong nhiều khía
cạnh, mà còn trùng khớp với các lý thuyết của tâm lý học hiện đại.
Do đó nếu bạn có thể hiểu được 40 chữ này, thì không khó để
nhìn thấu người trong thiên hạ.
st trên net
Thận được coi là một máy lọc quy mô lớn trong cơ thể con người. Nó có thể lọc 1 lít máu mỗi phút, và có thể lọc hơn 10 lần máu của toàn bộ cơ thể trong một giờ. Mặc dù năng lực của nó rất lớn, nhưng thận cũng rất dễ bị tổn thương.
Nhiều thói quen thường ngày trong cuộc sống sinh hoạt có thể
gây tổn thương cho thận. Vậy, những người có thận không tốt cơ thể sẽ có những
biểu hiện gì?
Đông y có một câu nói rằng: “Thận khai khiếu vu nhĩ”, chính
là nói tình trạng của thận có thể được đánh giá thông qua biểu hiện của tai ở
một mức độ nhất định.
Nếu như thận bình thường và thận khỏe khí tốt, tai cũng sẽ
nghe được rõ ràng. Nếu như bạn thấy rằng thời gian gần đây bị ù tai, thính lực
giảm sút, kèm theo đó là tai chuyển sang màu đen và hốc mắt có quầng thâm đen,
thì rất có khả năng đó là xuất hiện trạng thái thận hư.
2. Nước tiểu bất thường
Nói chung, nước tiểu bình thường sẽ có màu vàng nhạt, trong
suốt và không mùi lạ. Khi bạn uống ít nước, màu sắc có thể sậm đi, đó cũng là
điều bình thường.
Tuy nhiên nếu như gần đây bạn thấy rằng nước tiểu của mình có
màu như trà, có bọt, lúc này bạn nên chú ý, biểu hiện này có thể là bạn đã có
“protein niệu”.
Đây là một trong những biểu hiện cho thấy chức năng của thận
đã suy yếu, đặc biệt là sau khi dậy sớm, tình trạng này sẽ rõ ràng hơn.
3. Tóc bị khô, rụng tóc nghiêm trọng
Khi chức năng thận suy giảm, tóc dễ bị xơ rối, khô và bạc
tóc, thậm chí rụng tóc nghiêm trọng.
Khi chức năng của thận hoạt động tốt, tóc thường sẽ có màu
đen và sáng bóng. Khi thận khí không đủ và chức năng của thận suy giảm, tóc
thường dễ bị xơ, khô và có tóc trắng. Trong trường hợp bị nặng, tình trạng rụng
tóc nghiêm trọng có thể xảy ra.
Đặc biệt đối với nam giới, nếu bạn thấy tóc rụng nhiều trên
gối sau khi ngủ dậy vào buổi sáng, bạn nên cảnh giác rằng điều này có thể gây
ra bởi sự suy giảm chức năng thận.
4. Chân phù nề
Thận chủ về thủy, sự cân bằng lượng nước của cơ thể có mối
quan hệ rất lớn với sức khỏe của thận.
Các tạp chất và nước trong cơ thể đều cần phải nhờ sự chuyển
hóa của thận. Nếu bạn xuất hiện trạng thái bị phù chân sau khi thức dậy buổi
sáng, thì bạn nên cảnh giác, có thể là thận của bạn đã có vấn đề.
Do thận hư, khả năng điều hòa nước của thận bị giảm sút, điều
này sẽ khiến lượng nước dư thừa bị giữ lại dưới da, sẽ gây ra phù nề. Nhìn
chung, chứng phù này bắt đầu từ các chi.
3 điều
nên bỏ càng sớm càng tốt
Những người có thận không tốt, nếu muốn dưỡng thận, cần phải
từ bỏ 3 điều này càng sớm càng tốt.
1. Chế độ ăn quá mặn
Ăn thức ăn quá mặn sẽ làm tăng gánh nặng trao đổi chất lên
thận, từ đó dẫn đến các vấn đề về thận. Chế độ ăn thanh đạm sẽ giữ lại các chất
dinh dưỡng trong thực phẩm có thể được giữ lại ở mức độ nhiều nhất.
Đặc biệt là đối với một số người cao tuổi, mỗi bữa ăn họ
thường phụ thuộc vào dưa muối. Có vẻ như không có dưa muối thì họ không thể ăn
được. Thực tế, thói quen này có hại rất lớn cho sức khỏe.
Muối chủ yếu được chuyển hóa qua thận, quá nhiều muối sẽ làm
tăng gánh nặng trao đổi chất lên thận và dẫn đến các vấn đề về thận.
Do đó, mọi người vẫn được khuyên rằng chế độ ăn chủ yếu nên
thanh đạm, và phương pháp nấu ăn nên đơn giản nhất có thể, bằng cách này, các
chất dinh dưỡng trong thực phẩm có thể được giữ lại ở mức độ nhiều nhất.
2. Lạm dụng thuốc
Lạm dụng thuốc không chỉ không làm giảm bớt tình trạng bệnh,
mà còn làm tăng gánh nặng chuyển hóa ở thận và gan.
Thông thường, nếu bạn cảm thấy không khỏe, khuyên bạn nên đến
bệnh viện để kiểm tra càng sớm càng tốt. Bạn không nên tùy tiện đi đến hiệu
thuốc để mua thuốc uống.
Nếu như không đúng bệnh, nó sẽ không chỉ không làm giảm bớt
tình trạng bệnh, mà còn làm tăng gánh nặng chuyển hóa ở thận và gan.
Do đó, mọi người vẫn được khuyên rằng, nhất định phải sử dụng
thuốc một cách hợp lý, đặc biệt là một số sản phẩm chăm sóc sức khỏe, bạn không
nên uống nó.
3. Thức khuya trong thời gian dài
Thức khuya sẽ khiến khả năng miễn dịch của cơ thể suy giảm và
tăng khả năng phát sinh các vấn đề về sức khỏe.
Thức khuya trong một thời gian dài có hại rất lớn cho cơ thể.
Thức khuya sẽ khiến khả năng miễn dịch của cơ thể suy giảm và tăng khả năng
phát sinh các vấn đề về sức khỏe. Khuyến cáo là nên ngủ thật sâu trước 10h30′
tối là tốt nhất cho sức khỏe.
Ý nghĩa tên huyệt:
Một truyền thuyết cho rằng: châm hoặc bấm huyệt Túc Tam Lý giúp cho binh lính đi bộ được hơn 3 (tam) dặm (lý) (trên 5 km) mà không bị mỏi
Một số nhà chú giải lại cho rằng Túc Tam Lý là nơi hội của 3 phủ: Đại Trường (ở trên), Vị (ở giữa) và Tiểu Trường (ở dưới) vì vậy mới gọi là Tam Lý
Huyệt ở dưới lõm khớp gối 3 thốn, lại chữa 3 vùng trên, giữa và dưới của dạ dày (Vị), vì vậy gọi là Túc Tam Lý
Vị trí: Úp lòng bàn tay vào giữa đầu gối, đầu ngón tay giữa chạm vào xương ống chân, từ đó hơi xịch ra phía ngoài khoảng bằng 1 ngón tay trỏ là huyệt.
Đường kinh: Huyệt thứ 36 của đường kinh Vị
Xoa bóp bấm huyệt: Huyệt này có rất nhiều tác dụng và là một trong những huyệt thuộc nhóm dưỡng sinh nổi tiếng trên thế giới cùng với huyệt Dũng tuyền. Có thể day bấm thường xuyên hàng ngày, mỗi lần day bấm 1-3 phút mỗi bên hoặc day bấm hai bên cùng một lúc. Khi bấm đúng huyệt, sẽ thấy có một luồng điện chạy dọc xuống mu chân.
Tác dụng trị liệu:
Bổ khí, bố huyết
Tăng cường vệ khí (hệ miễn dịch) toàn thân vì thế giúp phục hồi và trị liệu các chứng bệnh như suy giảm miễn dịch, bệnh mạn tính lâu này, tiêu hoá kém, thể trạng suy nhược, đặc biệt là nếu hơ nóng huyệt bằng ngải cứu sẽ có tác dụng bồi bổ sức khoẻ rất tốt
Trị hầu hết các chứng bệnh liên quan đến Tỳ vị như đau bụng, đau dạ dày, đầy bụng, chướng bụng, ăn không tiêu, buồn nôn, nôn, ợ nóng, ợ hơi, tiêu chảy, táo bón, nấc
Huyệt còn có tác dụng tốt trong điều trị các chứng bệnh liên quan đến Phế (hô hấp) như: chức năng phổi giảm, hen, khó thở, ngáy trong khi ngủ
Huyệt có tác dụng tốt với một số chứng bệnh liên quan đến cảm xúc và tinh thần, giúp giải phóng cảm xúc tiêu cực, tái tạo cảm xúc tích cực và duy trì sức khoẻ tinh thần.
Vũ Bằng
CHƯƠNG 17: TRƯỚC KHI NGỪNG BÚT
Kỳ lạ đến thế là cùng, Hà Nội ạ!
Có phải đấy là thành kiến không? Có phải đấy là óc thiên vị
yêu nên tốt, ghét nên xấu hay không? Hay đó chỉ là kết quả của một sự mê hoặc
làm cho người ta mất cả sự công bình trong phê phán? Thôi thì thế nào cũng được
đi: ta mê, ừ thì ta chịu tiếng ta mê; ta lầm, ừ thì ta chịu tiếng ta lầm, nhưng
không ai có thể bắt ta nghĩ trái điều này: Hà Nội....ngon.. quá xá! Hà Nội ngon
không mãi chỉ ngon về những miếng ngon đặc biệt, nhưng ngon từ cách ăn uống
ngon đi, ngon từ cách rao hàng quà ngon xuống, ngon từ cách trình bày ngon tới,
ngon từ cách thái miếng thịt, chia miếng bánh ngon lui.
Làm cái kiếp văn nhân, lắm lúc rầu muốn chết. Một người đẹp
soi vào gương có thể bằng lòng nhan sắc của mình. Một bà từ mẫu có thể tự mãn
vì thấy mình hoàn thành nhiệm vụ. Riêng có người viết văn là không bao giờ được
vừa ý - vì vừa ý làm sao được khi mà trong óc mình sôi nổi bao nhiêu ý nghĩ
hay, bao nhiêu hình ảnh đẹp, mà làm cách nào đi nữa cũng không thể phô diễn
được hết cả ra cho người ta cùng cảm thấy?
Ấy đấy, cái kẻ nói về miếng ngon Hà Nội đây cũng vậy. Ngồi
một mình trong buồng lạnh một đêm khuya êm ả, đóng hết cả cửa lại để cho các
tiếng động của phố phường không lọt được đến tai mình, rồi cố vận dụng tim óc
ra để diễn lại một tiếng rao quả như hát, mà không thể nào diễn lại được, thử
hỏi còn có gì chán chường hơn? Không biết bao nhiêu hương vị, màu sắc không
biết bao nhiêu thanh âm, ý nghĩa rộn ràng ở trong óc tôi như những con ong bé
nhỏ “tập quán” và tôi không còn biết nói gì về miếng ngon Hà Nội nữa.
Phở, quà bún, chả cá, thịt cầy... bấy nhiêu thứ đã đủ tượng
trưng cho miếng ngon Hà Nội chưa? Bảo là đủ tôi thiết nghĩ thế tức không phải
là ca tụng miếng ngon Hà Nội, mà trái lại, là nói xấu miếng ngon Hà Nội vậy.
Miếng ngon của Hà Nội có phải đâu là mấy thứ đó mà thôi, Hà
Nội ngon là ngon từ cái dưa, quả cà, trách mắm; Hà Nội ngon là ngon từ bát canh
hoa lý nấu suông, mấy cái trứng cáy chưng lên ăn với gạo mễ trì hay đĩa rau
muống xào có gia thêm một chút mắm tôm, Hà Nội ngon là ngon từ miếng cá thu kho
với nước mía ăn với gạo tám thơm vào đầu đông, mấy bìa đậu sống ở Phú Thụy chấm
với mắm tôm chanh ớt vào một ngày oi bức hay một chén sấu dầm nhắm nhót một
ngày đìu hiu vào cuối thu.
Ôi là miếng ngon Hà Nội! Cái ngon thiên hình vạn trạng làm
cho người ta cảm thấy say sưa cuộc sống còn; cái ngon làm cho người ta thương
mến nước non, thương mến từ cái cây, ngọn cỏ thương đi, thương mến từ con cá,
miếng thịt của đồng bào mà thương lại; cái ngon làm cho người ta tự bắt buộc
phải quý hóa từ mấy lá thìa là, cải cúc, từ một xóc cua đồng, từ mấy ngọn húng
láng của những người nơi thôn ổ đã chăm chút trồng nên.
Thực vậy, ăn một bữa cháo ám mà thiếu thìa là, cải cúc thì
còn ra trò gì? Thưởng thức một bữa mắm tôm chua, mà về gia vị không tìm được
mấy cánh lá bạc hà hay một chút rau thơm, nhất định không thể nào toàn bích.
Cũng vậy, người nội trợ muốn làm ăn khéo tay đến mấy đi nữa, mà canh dưa nấu
lạc thiếu rau diếp và mùi tô điểm, hay ăn cuốn mà không có giấm cái, thang mà
không có mắm tôm, thì cũng không thể làm cho ta mãn nguyện.
Cái ngon của Hà Nội thật là phiền toái mà kiểu cách. Người vợ
thương chồng muốn làm nên một miếng ăn ngon, thực quả đã công phu; nhưng công
phu, vất vả đến chừng nào đi nữa mà thấy chồng sung sướng thì cũng đã thấy được
đền bù đầy đủ lắm rồi... Huống chi, nhiều lúc, miếng ăn ngon lại còn trói buộc
tinh thần người ta lại với nhau, tưởng như không có cách gì khả dĩ chia lìa
được...
Này này, người lãng tử! Có bao giờ anh đã bỏ quên người bạn
đầu gối tay ấp mà đi theo tiếng gọi của tình yêu lãng mạn chưa? Ôi, sao mà
những ngày đầu tiên sống chung với gái ở khách sạn trên đỉnh núi ngoài bờ biển,
mơ mộng và thần tiên thế? Rượu khai vị uống dưới gốc một cây phượng vĩ; cơm thì
bữa trưa là Tàu, bữa tối là Tây; nước thì là cam vắt, là “sếnh”, là sữa tươi,
là súc cù là, là nước thơm... Sướng quá rồi còn gì! Nhưng thử hỏi sướng như thế
được độ bao nhiêu lâu nhỉ?
Một buổi kia, thân thể anh cũng mỏi mệt như linh hồn anh, anh
tự nhiên thấy nhớ đến một bát canh rau sắng do tự tay vợ nấu, một đĩa chè kho
vợ quấy, một con chim ngói nhồi cốm nấm hương, và thịt thăn do vợ hầm. Những
món ăn đó có những liên hệ tinh thần bí mật và tế nhị nối ta với gia đình, làm
cho ta không thể nào quên được. Đi xa, có khi nhớ mà se sắt cả lòng, ăn uống
mất cả ngon vì buồn dâng lên nghẹn họng. Ta tương tư tất cả những miếng ngon Hà
Nội đã chiếm lòng ta. Một ngọn gió thay chiều, một trận mưa xanh lạnh, một con
chim hót, một cánh hoa rơi, một câu hát của người thiếu phụ ru con trên võng...
đều nhắc nhở ta nhớ đến một thời trên, một miếng ngon đặc biệt của Hà Nội mến
yêu.
Hỡi ai là khách xa nhà, một chiều đìu hiu, đương gió nồm mà
chuyển ra gió heo may, hỏi có nhớ đến những buổi quây quần vợ vợ, con con ở
dưới bóng đèn, bên một mâm cơm có món giả cầy, hay một bát hẩu lốn nghi ngút
khói, hoặc một đĩa cá kho khế (hay kho củ cải) ăn với rau diếp thái nhỏ tăn như
sợi chỉ?
Trông thấy thu về, ta nhớ đến người vợ bé nhỏ xào cốm bên
cạnh một cái lò than kêu lách tách. Ta nhớ đến ngô rang khi thấy gió lạnh đìu
hiu; ta nhớ đến một bát rươi nấu với niễng vào những ngày ẩm thấp nặng nề, tức
bực muốn mưa mà không mưa được; ta nhớ đến bát canh rau cần ngọt xớt nấu với
tôm Thanh khi thấy lá rụng đầu thu; thấy mưa ngâu, ta nhớ đến sấu dầm và ta nhớ
đến cá rô đầm Sét mỗi khi thấy mùa sen trở lại.
Ôi nhớ biết mấy, cảm bao nhiêu! Tả làm sao được những cảm
giác nhẹ nhàng và tế nhị của những buổi sáng Chủ nhật lên chợ Đồng Xuân, ta đi
vào khu hàng quà, cách dãy hàng cây, hàng cá mươi mười lăm bước? Thật quả là
“trên thì trời, dưới thì hàng quà”, ông ạ. Phải tới đó một hai lần rồi, người
ta mới có thể có một “khái niệm tổng quát” về miếng ngon Hà Nội và thấu hiểu
rằng miếng ngon liên kết các giai cấp xã hội với nhau chặt chẽ đến chừng nào.
Tà áo màu tươi bay cạnh bộ com lê xám; vai áo tứ thân phai màu sát với cái khăn
quàng bằng nỉ màu vàng lợt. Người ta ngồi ở trên những cái ghế dài, thưởng thức
các miếng ngon Hà Nội, vui vẻ như anh em ruột thịt trong một nhà, người này
thấy món nọ ngon thì mách người kia, người kia thấy thức kia kém thì bảo cho người
nọ. Hết thảy đều vui vẻ tươi cười. Và trông thấy những cái miệng nhai dẻo quẹo,
những con mắt như cười, những nét mặt nở nang, tươi thắm ở trên những hàng quà
tinh khiết đó, người ta cảm giác thấy đời ít nhất cũng có một cái gì ý vị.
Tôi đã từng biết những người trong suốt một tuần chỉ chờ đợi
một buổi sáng Chủ nhật để dắt vợ, dắt con lên thưởng thức miếng ngon Hà Nội qui
tụ ở dãy hàng quà chợ Đồng Xuân.
Mùi bún chả thơm, mùi nem nướng ngậy, mùi chả cá hơi tanh
nhưng bùi làm khoan khoái khứu giác ta, trong khi thị giác ta được thỏa thuê
với những đĩa đậu rán vàng óng ánh, những đĩa giò trắng cứ mịn đi, những ngọn
rau muống chẻ nhỏ xanh muôn muốt, xen với tía tô hung hung vàng, những bát bung
rực rỡ như gấm dệt, những bát bún riêu nghi ngút khói “chưa nuốt đến môi đã
trôi đến cổ” rồi... Tất cả những miếng ngon đó tạo ra một không khí phong nhã
làm cho ta mường tượng đến những buổi họp văn nghệ, anh em cùng nhau thông cảm
những bức vẽ đẹp những áng thơ hay, những tác phẩm văn chương cao quý.
Hơn thế nữa, những tác phẩm văn nghệ chỉ làm cho ta thỏa mãn
được về tinh thần, chớ miếng ngon thì có thể làm cho ta thỏa mãn cả ngũ quan và
cho ta thấy có lúc tự nhiên muốn chắt chiu sự sống và cảm thấy là sống, chỉ
sống thôi, dù có khổ nữa cũng là quý lắm rồi.
Thật, không gì cảm động hơn là trông thấy một cô gái bé ngồi
ăn mẹt bún không muốn bỏ phí một sợi, húp từ một chút nước búng, hay một bà
buôn bán, đặt tay nải xuống ở bên mình, gọi chả Sài Gòn, nhặt từng mảnh vụn của
chả để ăn kèm với bún và chấm đẫm giấm ớt cho mát ruột.
Những ai lâu ngày mới được ăn một bữa miến lươn, mà gặp được
hàng miến lươn ngon, có khi không muốn bỏ phí cả đến lá rau răm dính bát; xáo
vịt mà làm khéo, có khi ăn thấy ngọt hơn đường; nhưng cháo vịt, miến gà, muốn
ăn cho thực “sướng thần khẩu” phải tìm ăn cho được ở quán “bà Béo đeo tạp dề”
cũng như cháo sườn ngon, ngoại trừ bà Còng ngồi ở đầu dãy, đối diện hàng chim,
không thể ăn đâu khác nữa.
Ít lâu về sau này, món quà cơm nắm ăn với chả không còn thấy
ở trên chợ nữa, nhưng thỉnh thoảng ở ngoài đường, người ta vẫn còn thấy một đôi
bà gánh rong đi bán. Trưa mùa thu, trời hiu hiu gió, nằm ngủ ở trên võng dậy,
uống một tuần trà rồi gọi một hàng cơm nắm vào ăn, mình cũng thấy là lạ miệng.
Cơm gạo tám nắm thật mịn, “xắt khúc” bằng một con dao thật bén, bày lên một cái
đĩa trắng tinh, mà gắp từng miếng một nhởn nha chấm với nước mắm Ô Long: không,
ta phải thành thật nhận đó là một miếng ngon quái lạ. Hàng ngày, ai lại không
ăn cơm, dù là ăn cơm với chả? Nhưng cũng thì là cơm, cơm nắm bán rong lại có một
hương vị lạ lùng, mát mẻ làm sao, khiến cho người ăn thấy trơn tru cả cuống
họng; nhất là cơm ấy lại chấm với nước mắm ấy, thật là cả một bài thơ tiết tấu
vừa làm vui vẻ khẩu cái, lại vừa làm đẹp cả thị giác của người ta nữa. Trông
thấy miếng cơm nắm trắng bong, mịn cứ lì đi, chấm vào trong một chén nước mắm
vàng sẫm một màu quỳ, người ăn có cảm giác như “ăn hương, ăn hoa” vào bụng.
Miếng chả ăn lúc đó dẫu làm bằng thịt heo, cũng cứ vẫn là một thứ gì thanh tao,
cao quý hẳn đi; nhưng nhã hơn mà cũng lạ miệng là món “mọc” ăn điểm vào cơm
nắm.
Đó là một món ăn tựa như giò, mà lại cũng tựa như ruốc viên,
trong có bì, ăn sậm sựt và điểm một chút nước rất thanh, ngọt mà thơm thoang
thoảng chớ không sắt lại như nước thịt bò viên hay nước lèo bánh xếp.
Hà Nội còn bao nhiêu thứ quà ngon lành mà rẻ như thế, làm cho
người ta chỉ nhắc đến cũng đã bắt thèm rồi?
Tôi nhớ đến miến lươn vàng, thơm phưng phức mà bùi, ăn vào,
sợi miến cứ quánh lấy nhau; tôi nhớ đến thời kỳ làm báo “Vịt Đực”, buổi sáng
thu, ăn chả cốm nóng hôi hổi ở hàng Bông Thợ Nhuộm.
Quái lạ là cái miếng ngon! Mỗi thứ nhắc lại cho ta một kỷ
niệm vui hay buồn, mỗi thứ nhắc lại cho ta một thời kỳ đã qua đi không trở lại.
Miếng ngon Hà Nội nhiều biết bao nhiêu! Yêu miếng ngon Hà Nội
nhiều biết chừng nào!
Có ai đã từng yêu tha thiết, yêu mãnh liệt, hẳn đã thấy có
khi ở bên cạnh người yêu, ta cảm thấy xa xăm rằng người yêu của ta cũng như một
trái cây quý ăn vào vừa ngát, vừa ngon. Ta thèm thuồng, ao ước, nhưng nhiều khi
cái ngon ấy đánh lừa ta và đem lại cho ta một dư vị cay cay, đắng đắng...
Duy chỉ có miếng ngon Hà Nội là không đánh lừa ai cả. Miếng
ngon Hà Nội bao giờ cũng trung thành, êm ái, miếng ngon Hà Nội bao giờ chiếm
được lòng ta như một người vợ hiền chiếm được lòng chồng. Có thể rằng có những
buổi mây chiều gió sớm, người đàn ông theo tiếng gọi giang hồ cố hữu, lơ là với
mối yêu đương trong một thời gian, nhưng phút sa ngã qua đi, quay về với gia
đình, người đàn ông chỉ càng thấy mối tình cũ càng thêm quý hóa.
“Trắng da là đĩ, anh ơi,
Đen da là vợ ở đời với anh"...
“Trắng da là tại phấn dồi,
Đen da là tại em ngồi chợ trưa".
Miếng ngon của Hà Nội cũng thế, cũng trầm lặng như vậy và
cũng tiết ra một hương thơm như vậy. Hương thơm đó ngạt ngào, quyến luyến như
một lời tâm sự của người xưa để lại cho người sau, như một lời ân ái của tình
nhân để lại cho tình nhân, như một lời tâm sự của một người anh yêu mến gởi cho
cô em gái. Bao giờ phai lạt được những niềm yêu thương ấy? Bao giờ “ăn Bắc” lại
không có nghĩa là ăn ngon?
Ta mơ ước một ngày đất nước thanh bình, toàn dân sát cánh với
nhau ăn mừng Đại Nhật bằng một bữa tiệc vĩ đại có đủ hết cả những miếng ngon Hà
Nội.
(Bắt đầu viết tại Hà
Nội mùa thu năm 1952, sửa chữa và viết thêm tại Sài Gòn năm 1956, 1958, 1959).
