Thú vui

 

Càng có tuổi, người ta càng hiểu: bình yên thật sự đôi khi chỉ là một buổi sáng tĩnh lặng và một chỗ ngồi không ai làm phiền.

Buổi sáng, đa số là đàn ông (chắc thế), thích ngồi uống trà hoặc ly cà phê một mình vì một số lý do liên quan đến tâm lý, trải nghiệm sống và nhu cầu cá nhân:

Tìm sự tĩnh lặng: Sau nhiều năm sống với áp lực công việc, gia đình, xã hội... người ta thường khao khát những khoảng lặng để nghỉ ngơi tâm trí.

Thưởng thức sự cô đơn tích cực: Đây không phải là cảm giác cô đơn tiêu cực, mà là một dạng "ở một mình có chất lượng" – giúp ta suy nghĩ, chiêm nghiệm và cảm nhận cuộc sống sâu sắc hơn.

Không còn nhu cầu chứng tỏ: Ở tuổi này, đa phần không còn cần chạy theo các mối quan hệ xã giao hay chứng minh điều gì – hãy thoải mái với chính mình.

Thói quen sống chậm: Càng lớn tuổi, người ta càng trân trọng những khoảnh khắc bình dị như chén trà, ly cà phê sáng, tiếng xôn xao ngoài nhà, ánh nắng nhẹ, tiếng líu ríu của lũ chim… – những điều mà trước kia có thể đã bỏ qua.

Suy ngẫm về cuộc đời: Ngồi uống một mình là lúc để nhìn lại những gì đã trải qua – thành công, thất bại, ước mơ, những điều chưa kịp làm... Hoặc chỉ đơn giản là nhận ra ta thật sự ngu, ngốc kém thông minh trong đa số trường hợp nhớ tới được hoặc đắc ý rung đùi, cười ngây ngô khi hành xử độc đáo.

Cảm giác tự do: Ngồi một mình mà không bị làm phiền bởi ai, không phải "diễn vai" nào cả – là sự giải phóng, là “thở”.

Cứ như vậy và chắc chỉ do những lý trên mà ngồi một mình với chén trà, ly cà phê không còn là cô đơn, mà là lúc để sống chậm, suy ngẫm và chạm vào chính mình - Là Thiền vậy.

 Mình nghĩ đây là một hành động bình thường của sự trưởng thành nội tâm!

 

SAI LẦM KHI CHĂM ĐAI CHÂU KHIẾN CÂY CHẬM LỚN

 Tập hợp trên net và kinh nghiệm bản thân.

 

Nếu chăm sai cách, cây có thể chậm lớn, thối rễ hoặc không ra hoa

1. Tưới nước quá nhiều hoặc sai thời điểm

• Đai Châu là lan rễ gió, không cần quá nhiều nước. Mùa nóng tưới 3-4 lần/tuần (ở miền Bắc hanh khô sẽ khác với miền Nam ẩm, hay cùng một vườn mà góc có gió mạnh cũng sẽ khác với góc khuất. Nên quan trọng là quan sát cây, nhìn rễ, sờ giá thể để điều chỉnh), mùa lạnh chỉ cần khoảng 2 lần/tuần.

• Nên tưới vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, tránh tưới buổi tối vì dễ gây nấm bệnh.

2. Đặt lan ở vị trí không phù hợp

• Đai Châu cần ánh sáng 70–80% để phát triển tốt. Nếu để nơi quá tối, cây còi cọc, chậm ra rễ và khó ra hoa.

• Tránh nắng trực tiếp vào buổi trưa, dễ làm cháy lá. Nên treo lan nơi thoáng gió, có lưới che nắng nhẹ.

3. Bón phân sai cách hoặc quá liều 

• Sau khi ghép lan: Không bón phân ngay, chỉ tưới B1 loãng để kích rễ.

• Khi cây đã ổn định: Dùng NPK 20-20-20 hoặc 30-10-10 (1 tuần/lần). Không bón phân quá liều vì dễ làm cháy rễ.

• Trước mùa hoa: Chuyển sang NPK 6-30-30 (10 ngày/lần) để kích thích ra hoa.

4. Không xử lý giá thể trước khi ghép lan

• Gỗ lũa, dớn hoặc lũa mới mua về cần ngâm nước 1–2 ngày để loại bỏ tạp chất.

• Không xử lý sẽ dễ gây nấm bệnh hoặc làm lan khó bám rễ.

5. Không phòng bệnh định kỳ

• Mùa mưa, độ ẩm cao dễ khiến lan bị nấm, thối rễ. Nên phun thuốc phòng bệnh như Physan 20, Ridomil Gold mỗi tháng 1–2 lần.

• Kiểm tra cây thường xuyên, nếu thấy lá vàng, rễ thối thì cắt bỏ ngay để tránh lây lan.

6. Không cắt tỉa rễ hỏng trước khi ghép

• Khi ghép lan lên giá thể mới, nhiều người giữ nguyên rễ cũ, kể cả rễ hỏng. Điều này có thể khiến cây dễ bị nhiễm bệnh và chậm phát triển.

• Cần cắt bỏ rễ hỏng, thối đen, sau đó ngâm cây vào B1, Atonik hoặc chế phẩm kích rễ trước khi ghép để cây ra rễ mới nhanh hơn.

7. Không tạo độ ẩm và thông gió phù hợp

• Đai Châu thích môi trường thoáng gió và độ ẩm 50–70%. Nếu quá khô, cây sẽ chậm phát triển, nếu quá ẩm mà không thoáng gió, cây dễ bị nấm và thối rễ.

• Nên đặt cây ở nơi có gió nhẹ, nếu trồng trong nhà kính thì cần quạt thông gió để tránh tù đọng hơi ẩm.

Nếu đang mắc phải sai lầm nào - Hãy điều chỉnh ngay để lan Đai Châu phát triển xanh tốt và nở hoa đúng dịp các bạn nhé!

 

Văn hoá rượu

 Kẻ nghiện rượu

Người Việt, ngoài truyền thống yêu nước, còn có truyền thống uống rượu. Rượu và trà từ lâu đã trở thành một phần của văn hóa dân tộc. Qua bài viết này, tôi mong giúp các bạn hiểu đúng về rượu và khôi phục lại khái niệm "văn hóa rượu" thay vì coi rượu là "tệ nạn xã hội".

Rượu vốn là thức uống quan trọng trong lễ nghi, "vô tửu bất thành lễ", và không thể thiếu trong đời sống hàng ngày, đặc biệt khi gặp gỡ bạn bè, tri kỷ. Nguyễn Du đã từng ca ngợi rượu trong cuộc sống tao nhã. 

Khi chén rượu, khi cuộc cờ

Khi xem hoa nở khi chờ trăng lên

(nên mới có chăng “bầu rượu, túi thơ”)

Chén rượu của cổ nhân là chén rượu hòa với đất trời, với văn hóa và với tri kỷ.

Nhưng ngày nay, uống rượu đã biến tướng thành "nhậu rượu", mất đi nét văn hóa thi vị của thưởng thức rượu, biến rượu thành thước đo bản lĩnh đàn ông. Tuy vậy, người ta cũng đã nhắc nhở về việc uống điều độ:

Rượu nhạt uống lắm cũng say,

Người khôn nói lắm dẫu hay cũng nhàm.

Các cụ ngày xưa mời rượu nhau gọi là “chén tạc, chén thù”: Chủ rót rượu mời khách gọi là “tạc”, khách đáp lễ gọi là “thù”. Chứ chả ai ép ai mà tùy hứng thì nâng chén nhấp môi thôi hoặc sảng khoái cạn ly, tiêu sái.

Mà bây giờ, khi đi uống rượu ta thường thấy những cảnh kiểu “lúc nãy anh mời chú rồi, bây giờ chú mời lại anh đi”. 

Cái gọi là "ép uống" thực ra là do bản thân không tự chủ. Uống rượu là tự mình quyết định, và khi không kiểm soát được thì đừng đổ lỗi cho rượu hay bạn bè. Chỉ cần giữ mức uống vừa phải, không cần say mèm, vẫn có thể duy trì sự giao tiếp vui vẻ và chia sẻ.

Vấn đề chưa bao giờ là “rượu” hay “chuyện uống rượu”, mà là ở “NGƯỜI UỐNG RƯỢU”. Chúng ta hay đổ lỗi cho rượu nhưng thực sự vấn đề là ở ý thức uống rượu ở mỗi người. 

Hãy uống rượu có trách nhiệm và biến nó trở lại thành nét đẹp văn hóa, chứ không phải là tệ nạn xã hội.

Chút chuyện về ấm và thú uống trà

Mấy mẫu ấm Tử sa  cổ

Cũng là người mê trà, nghiện trà và sưu tầm đồ pha trà nên mình có vài suy nghĩ lan man, chia sẻ cùng các đồng đạo.

Ấm Tử sa (cát - sét tím) có thể độ chục năm gần đây mới nhận được sự quan tâm, chú ý của giới trà đạo Việt. Có lẽ nhiều lý do, nhưng chắc có phần là hàng Trung Quốc vào nhiều, giá hợp lý; kiểu dáng đẹp, mẫu mã phong phú hơn so với hàng trong nước nên được yêu thích, sưu tầm. 

Chứ ngày xưa, các cụ nhà ta khá giả dùng ấm cổ thường khoe ấm gan gà Thế Đức, Lưu Bội, Mạnh Thần cơ. Cũng là tử sa Nghi Hưng  nhưng nay không còn làm nữa.

Đất làm ấm là loại đất sét, đá, có chứa thạch anh, mica, cao lanh, sắt... gì đó tuỳ thuộc vào vùng gốm nhưng làm ra đất là một quá trình vô cùng cầu kỳ, mất thời gian lại dựa vào bí truyền của từng nghệ nhân: Đất mỏ các loại đem ngâm vào nước trong bể to theo một tỷ lệ nào đó trong thời gian từ 3 đến 6 tháng, thậm chí lâu hơn; hỗn hợp này bị nát ra được đánh tan trộn đều cho vào bể lắng, đất sét được lắng xuống đáy còn tạp chất nổi lên trên và bị loại bỏ; Chắt lọc ra đất tinh đem phơi trong râm khoảng 3 đến 5 ngày rồi cho vào bể ủ để đất lên men. Thời gian ủ càng lâu thì đất càng tốt, làm ra các sản phẩm tinh tế.

Ấm Tử sa là loại ấm đất, không tráng men được nung ở nhiệt độ cao trên 1.000 độ và thường có màu tím - Nó xuất sứ từ vùng Nghi Hưng, Trung Quốc. Ấm xuất hiện từ thế kỷ 15 và nổi danh dưới thời nhà Thanh cho đến nay.

Ở Việt nam mình, cũng có loại ấm tương tự này gọi là ấm da chu (ấm đất nung, không tráng men màu nâu đỏ hoặc nâu sẫm - nhỏ khoảng hơn 100ml) nhưng thường đi với bộ chén hạt mít từ 3 đến 7 cái; chứ ấm Tử sa thường dùng  chén sứ - nay cải lương nên có cả chén tử sa. Ngày xưa, ấm da chu thường có 2 lớp, về sau thất truyền. Nay ấm da chu ít được dùng và chỉ còn rải rác trong dân gian

Ấm da chu và ấm đất của Việt Nam có thiết kế giản dị, chú trọng đến sự tinh tế và công năng hơn là yếu tố trang trí. Những chiếc ấm này có bề mặt mộc, thường không trang trí, vẽ hình, phản ánh phong cách thưởng trà thanh nhã của người Việt. Ấm có dáng vẻ trầm lắng, cổ điển, phù hợp với phong cách uống trà mạn của dân ta. Ấm uống trà nhiều, lâu đời có vẻ ngoài mịn bóng.

Bộ ấm da chu 2 lớp do các Cụ truyền lại cho mình.

Ấm Tử sa được làm ra từ các nguyên liệu và cách nung khác nhau. Ví dụ như đất là: Đế Tào Khang, Tử Nê, Thanh thuỷ Nê, Ngọc sa liệu, Ngũ sắc thổ, Tử kim sa, Tử ngọc kim sa... nên tạo ra các sắc màu khác nhau cho ấm.

  

Một vài mẫu đất đá làm nguyên liệu tạo ấm Tử sa.

Ấm Tử sa có nhiều dáng kiểu, điển hình và phổ biến như: Tây thi, Thạch biều, Văn đán, Chuyết cầu, Đức chung, Phan hồ, Tiếu anh, Thuỷ bình, Long đán...

Nhưng nói thật với các bạn, qua tìm hiểu, tôi thấy: Với giá tiền tầm vài triệu trở xuống thì đều là ấm đất sét tím mà thôi chứ đừng mong có đất khoáng tử sa đâu ạ.

Ấm tử sa Phỏng cổ và bộ chén sứ Thanh Hoa - Cảnh đức 

mình đang dùng.

Nói ấm Tử sa pha trà là ngon nhất là điều cần phải nghĩ, bàn. Vì tuỳ nền văn hoá, phong cách uống trà và loại trà ta pha và cách pha trà sẽ có các đánh giá khác nhau. 

Mà muốn thưởng thức trà ngon ta phải quan tâm lần lượt: Nhất nước, nhị trà, tam pha, tứ ấm. Tỷ dụ như trà móc câu Tân Cương, thì nên ưu tiên ấm sứ, ấm có tráng men trước - còn ấm Tử sa là để dành cho những người sành trà hoặc pha các loại trà Tàu. 

Về nước pha trà, được nước mưa, nước giếng là tốt chứ nước nguồn thì chỉ có lên non mới có; nước máy muốn pha ngon phải để qua đêm ngoài sân mới dùng; chớ lấy nước đóng chai, bình pha mà nhạt thếch.

Những người có thú uống trà đã đưa ra 5 chuẩn mực như “Sắc-thanh-khi-vị-thần” để thưởng thức nhưng không phải lúc nào cũng tròn vị. Nói vậy thôi chứ, tìm bạn cùng thưởng trà còn khó hơn tìm bạn rượu nhiều.

Vậy nên, có trà, có ấm,... có bạn tri kỷ cùng nâng chén không dễ các bạn nhỉ.

Mời các bạn tham khảo thêm bài Chén trà trong sương sớm của Nguyễn Tuân:

https://trabavan.com/chen-tra-trong-suong-som/