st từ nhiều nguồn
Nói đến muối thì tới thời kỳ hiện đại này chúng ta đều ý
thức được mức độ ảnh hưởng của nó đối với sức khoẻ, nếu ta lạm dụng.
Thật ra, muối ăn vô cùng
cần thiết cho sự sống của mọi sinh vật. Vì natri tham gia vào việc điều chỉnh độ
chứa nước của cơ thể (hay còn gọi là cân
bằng chất điện giải). Ngoài ra, natri và clorua giúp cho não và các dây thần
kinh phát sinh và dẫn truyền các xung điện.
Tuy muối ăn
là một phần quan trọng cho sự sống, nhưng nếu lạm dụng có thể làm tăng nguy cơ gặp các vấn
đề sức khỏe, chẳng hạn như bệnh cao huyết áp hay đột quỵ, béo phì, tim
mạch và thận... Với
những người thường xuyên tiêu thụ đồ ăn quá mặn còn có thể bị loãng xương vì
muối ăn gây mất canxi từ xương, làm xương trở nên
yếu và dễ gãy hơn.
Do đó cần có
khẩu phần ăn hợp lý và gia vị nêm nếm vừa phải. Thật ra ăn nhạt
cũng là một dạng ăn chay mà tôi thường áp dụng.
Ở bài viết này, tôi chỉ mong giới thiệu tới các bạn một
số loại muối ăn có trên thị trường nhằm giúp chúng ta có sự lựa chọn hợp lý.
Các bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng trên thế giới có tới
hơn chục loại muối (tự nhiên như muối biển, muối hồ, muối hồng
Himalaya..., muối chế biến như muối tinh, muối tre Hàn, muối iode...)
Muối tự nhiên chứa nhiều khoáng chất hơn.
Hiểu được nguồn gốc và phương pháp chế biến các loại muối
khác nhau là rất quan trọng để đưa ra lựa chọn sáng suốt.
Muối biển và muối hồ được chiết xuất bằng cách làm bay hơi nước
biển hoặc nước hồ chứa nhiều muối, trong khi muối đá được lấy từ các mỏ muối dưới
lòng đất. Muối giếng được lấy từ các giếng chứa nhiều muối ở các khu vực ngoài
khơi.
Muối đá, một loại muối phổ biến, được khai thác từ các mỏ dưới
lòng đất rồi nghiền thành hạt. Muối hồng Himalaya nổi tiếng có nguồn gốc chủ yếu
từ vùng Punjab của Pakistan, cách dãy Himalaya khoảng 161km về phía nam. Những mỏ muối này
được hình thành từ 600 triệu đến 800 triệu năm trước khi các đại dương cổ xưa bốc
hơi dần và để lại những lớp muối. Sau đó, các chuyển động địa chất đã vùi những
lớp muối này vào lớp vỏ Trái đất, cuối cùng tạo thành những vòm muối lớn hàng
trăm hoặc thậm chí hàng nghìn mét dưới mặt đất. Trong điều kiện hiện nay, muối hồng khai thác
từ các mỏ ở Himalaya vẫn không bị tạp nhiễm bởi các chất độc hoặc chất ô nhiễm
hiện đại.
Muối tinh luyện cũng được lấy từ biển, mỏ hoặc hồ nhưng trải
qua quá trình xử lý bổ sung, bao gồm rửa bằng dung dịch sodium chloride (NaCl)
bão hòa, sau đó đun nóng, sấy ly tâm và nghiền. Quá trình này làm mất phần lớn
các khoáng chất và nguyên tố vi lượng khác, chỉ còn lại sodium chloride nghiền
mịn với màu trắng tinh khiết. Để giữ hạt muối tách rời và khô trong thời gian
dài, các nhà sản xuất còn bổ sung thêm các chất chống vón cục như sodium
ferrocyanide, sodium silicate và aluminum ferrocyanide. Ngoài ra, trong muối
iodine còn bổ sung thêm các hợp chất chứa iodua như sodium iodate, potassium
iodide hoặc sodium iodate.
Những yếu tố này dẫn đến sự khác biệt trong thành phần của muối
tinh và muối tự nhiên. Nói chung, muối ăn chứa 97% – 99% sodium chloride, trong
khi muối tự nhiên có hàm lượng sodium chloride thấp hơn một chút và chứa nhiều
khoáng chất và nguyên tố vi lượng hơn.
1g muối hồng Himalaya chứa khoảng 394mg sodium, 2.7mg
calcium, 2.7mg magnesium, 2.4mg potassium (kali) và 64mcg iron (sắt). Ngoài ra,
muối hồng còn chứa các nguyên tố vi lượng như crom, đồng, manganese,
phosphorus, selenium, kẽm và các khoáng chất khác.
Ngược lại, 1g muối ăn chứa khoảng 430mg sodium nhưng chỉ có
0.4mg calcium, 0.08mg magnesium và 0.15mg potassium, hầu như không có các
nguyên tố vi lượng khác.
Tuy nhiên, việc hấp thu các khoáng chất cần thiết cho cơ thể
qua việc tiêu thụ nhiều muối tự nhiên là không khả thi.
Muối càng thô càng có hàm lượng sodium thấp
Yếu tố chính quyết định hàm lượng sodium không phải là loại
muối mà là độ thô của quá trình xay. Bởi vì kết cấu muối càng thô thì lượng
sodium trên mỗi muỗng cà phê càng thấp.
Muối thô chứa nhiều không khí hơn nên một muỗng cà phê
muối thô thực sự có ít muối hơn một muỗng cà phê muối nghiền mịn, do đó hàm lượng
sodium thấp hơn.
Muối biển có nguy cơ ô nhiễm vi nhựa
Từ góc độ sản xuất, loại muối rẻ nhất là đến từ đại dương.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nghiên cứu sâu rộng đã tìm thấy sự hiện diện
của các chất ô nhiễm vi nhựa trong đó. Lượng vi nhựa trong muối biển có liên
quan trực tiếp đến mức độ ô nhiễm ở các môi trường biển khác nhau. Một số
nghiên cứu cho thấy rằng lượng vi nhựa trong muối biển tương tự như trong muối
đá. Các nhà nghiên cứu suy đoán rằng nguồn vi nhựa trong muối đá có thể được
đưa vào trong quá trình sản xuất.
Chúng ta có nên lựa chọn muối iodine?
Hầu hết muối iodine được bán trên thị trường là muối tinh luyện,
trong khi hầu hết các sản phẩm muối tự nhiên không chứa iodine.
Iodine là một nguyên tố vi lượng được tìm thấy tự nhiên trong
một số loại thực phẩm và rất quan trọng để cơ thể tổng hợp hormone tuyến giáp.
Một người trưởng thành khỏe mạnh thường có khoảng 15mg – 20mg iodine, với 70% đến
80% tích trữ ở tuyến giáp. Khi iodide đi vào máu, tuyến giáp sẽ thu nạp lượng
iodine phù hợp để tổng hợp hormone, phần còn lại sẽ được bài tiết qua nước tiểu.
Thông thường, người lớn cần 150mcg iodine mỗi ngày.
Mặc dù muối iodine là cách đơn giản để có đủ iodine nhưng tốt
nhất bạn nên lấy iodine từ thực phẩm tự nhiên. Một số nguồn iodine hữu dụng bao
gồm rong biển (như tảo bẹ, wakame, kombu
và nori), hải sản, trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa.
Thật ra, ở đây còn phải nói đến muối tre Hàn quốc, nhưng nó cũng chưa phổ biến vả lại giá đắt, thêm nữa có hàng nhái nên đành không đề cập tới.
