11/09/2023

5 lầm tưởng về vũ trụ

 st trên net


Đừng vội tin vào các kiến thức về vũ trụ trong những bộ phim Hollywood, bởi lẽ các nhà làm phim đôi khi cũng có những lầm tưởng tai hại về không gian ngoài Trái Đất đấy. Hãy cùng điểm qua 5 điều mọi người vẫn thường nhầm lẫn về vũ trụ để bạn không bị “dắt mũi” bởi những bộ phim bom tấn nữa nào!

Trái Đất tròn
Ảnh: Internet

Trái Đất hình cầu, nhưng do tác động của lực hấp dẫn, sự di chuyển không ngừng của các mảng kiến tạo, cùng với sự xói mòn tự nhiên nên hành tinh của chúng ta không phải là một vòng tròn hoàn hảo. Trong thực tế, bên cạnh một chỗ phình ra xung quanh đường xích đạo còn có rất nhiều điểm lồi lõm khác trên bề mặt Trái Đất. Trái Đất của chúng ta không hề giống một quả bóng đâu, mà giống một củ khoai tây hơn đấy!

Con người sẽ nổ tung ngoài vũ trụ

Ảnh: Internet

Bạn nghĩ rằng khi không có đồ bảo hộ ngoài không gian, mắt chúng ta sẽ nổ tung còn máu thì bay hơi? Không đâu, sự thật ít hấp dẫn nhưng lại đau đớn hơn nhiều. Trong tình trạng thiếu không khí, nếu bạn cố gắng thở, sự chênh lệch áp suất trong và ngoài cơ thể sẽ khiến vỡ phổi và rồi không khí sẽ len lỏi vào hệ tuần hoàn. Bên cạnh đó, nước trong cơ thể bốc hơi sẽ khiến da và các mô bên dưới sưng lên. Chúng ta còn bị cháy nắng thậm tệ do tiếp xúc trực tiếp với bức xạ vũ trụ nữa. Xem ra, sự thật không hề kịch tính như phim ảnh nhỉ!

Phần tối của Mặt Trăng

Ảnh: Internet

Khi nói đến phần tối của Mặt Trăng, hầu hết chúng ta đều nghĩ ngay đến phần Mặt Trăng không nhận được ánh sáng Mặt Trời, nhưng thật ra đó là một phía mà chúng ta không nhìn thấy được thôi. Mặt Trăng vốn chỉ hướng một mặt về Trái Đất, còn mặt kia thì không. Nguyên nhân là vì Mặt Trăng có 2 chuyển động tương đối: chuyển động tự quay quanh trục và chuyển động quanh Trái Đất. Thời gian của hai chuyển động quay này đều là 27,3 ngày. Thế nên, khi Mặt Trăng quay quanh Trái Đất một góc thì nó cũng tự quay quanh mình một góc như vậy. Vì vậy, Mặt Trăng chỉ có thể hướng một mặt về phía Trái Đất thôi.

Thủy tinh nóng nhất

Ảnh: Internet

Chúng ta vẫn lầm tưởng rằng sao Thủy – ngôi sao gần Mặt Trời nhất – là ngôi sao nóng nhất. Quả thật nhiệt độ trên sao Thủy rất cao: 427°C ở phía hướng về Mặt Trời và -173°C ở phía còn lại. Tuy nhiên, hành tinh nóng nhất hệ Mặt Trời lại là sao Kim – hành tinh xa Mặt Trời hơn sao Thủy. Câu trả lời cho sự khác biệt này là do lớp khí trên các hành tinh. Trên sao Kim có một lớp Carbon Dioxide khá dày, cho phép ánh sáng xuyên qua nhưng đồng thời cũng giữ lại nhiệt trên bề mặt của sao Kim. Do vậy, nhiệt lượng sao Kim nhận được tuy ít hơn sao Thủy nhưng lớp khí quyển dày này đã giúp sao Kim giữ được nhiệt độ nhiều hơn.

Mặt trời có màu vàng 

Ảnh: Internet

Bạn thấy ánh nắng màu vàng và cho rằng Mặt Trời cũng vậy? Không đâu, Mặt Trời có màu trắng đấy. Bầu khí quyển của Trái Đất khiến ánh sáng Mặt Trời, và hầu hết ánh sáng từ các ngôi sao khác, trở thành màu vàng. Khí quyển bẻ cong ánh sáng, tạo ra hiệu ứng tán xạ Rayleigh. Đây cũng chính là nguyên nhân tạo nên màu xanh cho bầu trời và ánh nắng đỏ rực rỡ khi chiều tà. Thế nên, nếu bạn ở ngoài vũ trụ như các phi hành gia, bạn sẽ thấy rằng Mặt Trời có màu trắng chứ không phải màu vàng như chúng ta thấy hằng ngày đâu. Phim nào lấy bối cảnh ngoài vũ trụ với Mặt Trời màu vàng là sai rồi nhé!

08/09/2023

Truyện Ba Giai - Tú Xuất 2: Tao Bóp Ngay Ðây Cho Mà Coi

 Nguồn etruyen.com



 Ba Giai đến cô hàng chim ở cửa Bắc. Ba Giai ăn mặc lịch sự lắm, nên nhác thấy, cô hàng đã đon đả chào mời:

 - Chim này béo lắm, còn non, mời ông khách mua đi !

 Ba Giai thừa dịp tươi cười đáp:

- Chim à, nào bắt đưa đây một cặp, xem có béo không?

 - Ai mà lại nói dối ông khách.

Vừa nói, cô hàng vừa bắt ra một cặp. Ba Giai sờ đôi chim, lại bảo:

- Cô bắt tôi cặp kia nữa ! Cô hàng chim lại bắt ra cặp nữa, hai tay cô nắm hai cặp chim, Ba Giai cứ sờ mó cặp chim mãi, rồi chê lên chê xuống, không hỏi giá cả gì cả, đã thế lại khoắng tay vào lồng, bắt thêm mấy cặp đưa cho cô hàng:

-Cô cầm giùm tôi thêm cặp này nữa !

Rồi Ba Giai lại sờ bóp cặp chim. Thấy thế cô hàng cả giận, nổi giọng đanh đá:

-Trả giá không trả, cứ bắt hết cặp này cặp nọ, mà nắn với bóp, hư cả chim người ta, muốn bóp thì về nhà mà bóp !...

Tức thì, Ba Giai nổi nóng lên:

- Tao nói cho mày hay, con phải gió, mày đừng có giở giọng chua ngoa, mày đã nói thế, thì tao chẳng cần phải về nhà mới bóp, mà bóp ngay đây cho mày coi.

Cô hàng định cất giọng chua ngoa, nhưng chưa kịp, Ba Giai đã đưa mạnh hai bàn tay vào hai gò ngực của cô mà bóp. Cô ả vì thình lình, lại bị hay tay mắc giữ mấy cặp chim, chả lẽ vất chim đi, nó bay mất, mà càng la hét, người ta càng đổ đến xem, thành ra bị Ba Giai chơi cho một vố nên thân ở trước đám đông trong chợ. Cô ả tức quá, chỉ còn nói được một câu:

- Bữa nay, bà không tiếc mấy con chim, thì bà sẽ kẹp cho mày vỡ sọ ra ...

Nhưng lúc cô ta bỏ được chim vào lồng, thì Ba Giai đã đi mất hút trong đám đông đời nào rồi.

 

07/09/2023

Truyện Ba Giai - Tú Xuất 1: Gặp Cô Hàng Mắm Tôm Chợ Ðồng Xuân

Nguồn: etruyen.com


Sau khi về nhà cúng giỗ bố xong, Ba Giai khăn áo chỉnh tề ra Hà Nội. Ba Giai vào trọ một nhà hàng cơm nọ.

Trong lúc chuyện trò, bà chủ nhà hàng cho biết:

- Chẳng giấu gì ông, lẽ ra tôi còn bán hàng ở chợ Ðồng Xuân nữa, nhưng không thể nào chịu được mấy con ả cực kỳ đanh đá chu ngoa, mỗi đứa một phách, nhất là cô ả hàng mắm tôm.

Ba Giai ra vẻ anh hùng đáp:

- Có gì mà phải sợ, nó đã chu ngoa đanh đá, thì mình phải có cách trị nó, bà hiền quá chứ vào tay tôi thì...

Bà chủ quán nguýt một cái trả lời:

-Thôi, ông ơi, tôi cũng van ông thôi, du côn ở đây còn kiêng mặt bọn chúng, chứ người như ông, chúng nó coi ra gì.

- Bà nói thế, nếu tôi trị được chúng nó thì bà mất gì đây?

- Trị chúng nó à? Ông mà trị được thì tôi cho không ông hẳn một phòng để ở, & nuôi luôn cơm rượu mãn đời, không bao giờ lấy tiền.

- Bà nói chơi hay nói thật?

- Tôi nói thật đấy. Nếu không tin tôi thề có trời đất & quỷ thần chứng giám.

 - Thôi, thế thì được, sáng mai, bà sẽ xem tôi sẽ vào cuộc ngay.

Ngày mai, vào lúc gần trưa, Ba Giai cởi trần, chỉ mặc một cái quần "vận", không giây lưng, hay dải rút, rồi gài mấy đồng tiền kẽm bên lưng quần, ra đi. Tới ngoài đường, Ba Giai nhặt một miếng lá chuối bên đường, phủi sạch đất, bụi, rồi tới chỗ cô hàng bán mắm tôm ở cửa nam.

- Cô bán cho hai đồng mắm tôm !

Cô hàng bảo:

- Lấy cái gì mà đựng?

 Ba Giai chìa miếng lá chuối ra:

 - Cô đổ vào đây, tôi đùm lại tạm vậy.

Cô hàng sơ ý, lại cũng rắn mặt, nên chẳng ngần ngại liền múc ngay mắm tôm đổ vào miếng lá chuối được đặt giữa lòng hai bàn tay ông khách. Xong, ông khách bảo:

 - Phiền cô lấy hộ tiền, tôi dắt nơi cạp quần đây này.

Cô hàng tưởng ông khách quê mùa chất phác, không dè vừa đưa tay vào cạp quần lấy tiền, Ba Giai thót bụng lại, tức thì chiếc quần tụt xuống ngay. Ba Giai la ầm ĩ:

- Chết chửa, sao giữa thanh thiên bạch nhật, cô lại cởi quần tôi ra thế này, "của" tôi cũng như "của" người khác, có gì lạ đâu?

Cô hàng mắm xấu hổ đỏ mặt, vội kéo quần Ba Giai lên, vặn lại, Ba Giai lại thót bụng, quần lại tụt, & ông lại kêu lên:

- Cô làm gì thế này? Tôi đã bảo "của" tôi cũng như "của" người khác, chẳng có gì lạ mà !

 Cứ như thế đến mấy lần, sau cô ta phải đổ mắm tôm trở lại, rồi chạy đi lấy nước rửa tay cho Ba Giai để ông tự vặn lấy quần lại, rồi cầm tiền ra đi. Lúc ấy, các bạn hàng & người mua bán bu lại xem đông, làm cô hàng mắm càng ngượng ngùng, xấu hổ thêm. Sau đó, cô phải nghỉ luôn cả mấy ngày, & từ đó cũng bỏ bớt tính chua ngoa, đanh đá. Trưa hôm ấy về, bà chủ hàng cơm nghe người thuật lại, liền thết Ba Giai một bữa thật say.


06/09/2023

2 bài học kinh nghiệm dành cho người già

 Nhặt trên net



Có một Cụ Ông và một Cụ Bà đang sống ở Viện Dưỡng Lão. Chiều chiều họ đều ra ghế đá ngồi, mắt nhìn về hướng con cháu đang ở nhà, suy nghĩ gì đó mà chẳng ai hay...

Một hôm, Cụ Ông lấy hết can đảm hỏi Cụ Bà:

- Tại sao Bà lại vào đây, con cháu chúng ở đâu ?

Cụ Bà chỉ biết ngậm ngùi trả lời:

- Tôi có thằng con trai học và làm ở thành phố. Tôi sống ở quê cách đây cũng không xa. Trước đây vài lần nó có về thăm, rồi lúc sau này nó nói bận việc không về thăm nữa, chỉ thỉnh thoảng gọi điện hỏi thăm. Rồi một hôm nó về đưa tôi lên thành phố, nó nói thôi mẹ lên ở với con cho vui, có mẹ có con cũng tốt hơn. Nghe lời con, tôi thu xếp bán hết gia tài lên ở với con. Mới đầu tôi lo cơm nước nó còn ăn, sau này đợi hoài nó không về ăn. Một hôm nó nói với tôi: Con chở Mẹ đi dòng dòng thành phố nhìn cho đỡ buồn và nó chở Tôi vào đây đấy...

Cụ Bà hỏi Cụ Ông:

- Thế còn ông, sao ông vào đây?

Ông cũng suy tư rồi trả lời:

- Chẳng có gì lớn! Tôi dắt đứa cháu đi chơi, thấy sạp báo bên đường, tôi bảo cháu, con đứng đây để ông mua tờ báo, nhưng chẳng may thằng bé chạy nhảy té bị trầy chân chảy máu... Về nhà, xót con, hai vợ chồng nó chửi tôi đủ điều, đứa con dâu nói: Ở nhà chỉ biết ăn; có mỗi đứa cháu coi sóc cũng không xong. Tôi nghe buồn quá thu xếp tự vào đây đó...

Qua lời tâm sự của cụ ông, cụ bà, có thể rút ra được 2 bài học kinh nghiệm dành cho người cao tuổi:

1. Không bán nhà để ở với con.

2. Không chăm sóc cháu thay con.


05/09/2023

Thưởng thức điếu cigar

 


Trước đây, chắc thế, đa phần người Việt mình biết đến cigar là qua hình ảnh Thủ tướng xứ Ănglê thời thế chiến 2 Winston ChurchillNgài nghiện cigar La Habana - Cuba. Và cũng từ đó mới biết Cigar là một trong những thứ chơi xa xỉ dành cho giới thượng lưu trên thế giới, việc hút cigar được coi là thể hiện độ sang trọng và sành điệu của giới nhà giàu. 



Đúng là vậy, nhưng không hợp với nay vì người dân mình giờ có tiền nhiều nên họ có thừa khả năng để tiếp cận món hàng xa xỉ này. 

Có điều, phân biệt cigar ngon quý và cách thưởng thức lại không hẳn những người có thể dùng biết. Vì theo mình tìm hiểu, ít nhất 90% cigar Cuba có ở Việt Nam là hàng face.

Ở Việt nam mình đã có nhiều loại cigar trên thế giới như Cuba, Nicaragua, Honduras, Dominica... với nhiều thương hiệu nổi tiếng như Cohiba, Montecristo, Romeo y Julieta, Partagas...có hương vị đa dạng và có giá cả từ vài trăm đến gần chục triệu đồng 1 điếu.

Mình cũng dùng cigar nhưng thi thoảng thôi và tạp nên không dám bi bô, đành mạo muội học hỏi và nhặt trên net về để trình bày. Âu cũng là cho mình và các bạn mới tập làm quen, biết vậy.

1) TRƯỚC KHI HÚT

– Khi bắt đầu thưởng thức một điếu cigar, đầu tiên hãy ấn nhẹ lên điếu thuốc để kiểm tra độ đàn hồi và quan sát lá quấn xem có nguyên vẹn không. Nếu điếu thuốc đàn hồi tốt (không quá mềm, không quá cứng), có thể nhìn thấy lớp tinh dầu bóng trên lá và lá quấn còn nguyên vẹn không rách nghĩa là điếu thuốc được ủ ẩm tốt, có thể hút. Trong trường hợp ngược lại thì điếu có thể bị khô, hoặc quá ẩm, cần ủ cân bằng ẩm thêm.

– Cần cắt xì gà dứt khoát bằng kéo, lưỡi dao bấm xỏ ngón, đục hoặc cắn bằng răng đều được. Cần cắt dứt khoát để đảm bảo không làm hỏng cấu trúc điếu.

– Khi châm cigar không nên châm bằng cách đốt giấy báo vì hóa chất có thể ảnh hưởng đến vị của xì gà, nên dùng gỗ hoặc gas như vậy có thể bảo quản được hương vị.

– Khi châm lửa, không nên đưa ngọn lửa trực tiếp tiếp xúc với điếu thuốc, hãy giữ ngọn lửa và để cho điếu xì gà bắt đầu cháy từ từ. Đây là điều cần lưu ý và nó không những giúp bạn trải nghiệm điếu xì gà tốt hơn mà còn giúp bạn thể hiện sự hiểu biết của mình, cũng giống như việc bạn nên tránh cầm ly rượu vang bằng cả lòng bàn tay vì nhiệt độ của bàn tay có thể ảnh hưởng đến vị của rượu.

 2) TRONG KHI HÚT

– Khi thưởng thức cigar, không nên rít khói vào phổi. Hãy rít khói, ngậm vài giây trong miệng và nhả khói qua mũi hoặc miệng. Đây là kĩ thuật retrohale khi hút cigar.

– Hút chậm với tâm trạng thư thái. Không nên kéo hơi liên tục, tránh làm nóng điếu, như vậy sẽ tạo vị đắng nhưng vẫn phải kiểm soát nhiệt trong toàn bộ quá trình hút để tránh thuốc tắt và giúp hương vị xì gà ổn định xuyên suốt điếu.

– Mùi vị xì gà sẽ biến chuyển từ đầu đến cuối điếu khi hút chứ không phải luôn cố định. Nhất là với các loại xì gà ngon, chất lượng tốt. Nắm rõ các giai đoạn hút kết hợp giữa đọc review và thực hành nhận biết vị sẽ giúp bạn tăng khả năng nhận biết mùi vị thuốc. Tìm hiểu thêm về các giai đoạn trong hút xì gà

– Nên giữ tàn vì tàn giữ nhiệt. Khi tàn quá dài thì hút một hơi rồi dùng tay gõ nhẹ cho tàn rụng tránh rơi vào quần áo.

– Không nên chọn đồ uống kèm cigar có độ mạnh hơn cigar vì nó sẽ làm hỏng vị của điếu xì gà. Đồ uống sẽ ảnh hưởng đến vị và độ đậm nhạt vì vậy lần đầu thưởng thức 1 loại cigar mới bạn nên uống nước lọc. Như mình, thường dùng cà phê và cognac và thấy hợp.

 3) SAU KHI HÚT

– Không nên dập thuốc sau khi hút xong mà cứ để nó vào gạt tàn vì điếu thuốc xì gà sẽ tự tắt lửa nếu bạn không hút.

– Nếu bạn hút nhiều loại xì gà thì nên uống nước táo để xóa vị giữa 2 lần hút và nhớ là nên hút điếu nhẹ trước

– Không nên làm cho vị giác của bạn quá tải, hút điếu mạnh liên tục làm cho vị giác mất cảm nhận đối với các loại xì gà nhẹ và trung bình

 


03/09/2023

Nghệ thuật thưởng thức rượu vang

 st trên net




Rượu vang sinh ra không phải để uống theo kiểu “nốc rượu” mà phải tận hưởng thật từ từ để cảm nhận bằng hết màu sắc, mùi vị, hương thơm và cả độ đắm của nó. Và để thưởng thức và cảm nhận giá trị của một ly rượu vang, hãy tuân thủ 5S bạn nhé!

 1. Từng bước ngắm, lắc, ngửi, nếm và nhấm nháp 

S thứ nhất là SEE (nhìn ngắm): Rượu được rót ra tối đa không quá ½ ly. Rượu phải được rót vào trong một cốc thủy tinh mỏng trong veo để có thể quan sát màu sắc, độ đặc cũng như độ kết dính của rượu. Với những loại vang đỏ cao cấp để lâu năm, chất lượng vẫn hoàn hảo (loại này rất hiếm và rất đắt) thì thường có màu đỏ nâu. Những loại thông dụng và ít năm hơn thường có màu đỏ ruby. 

S thứ hai là SWIRL (lắc nhẹ): Hãy lắc nhẹ cho rượu sóng sánh lên thành ly để quan sát kỹ hơn độ kết dính và giúp ta cảm nhận đầy đủ nhất bước tiếp theo.

S thứ ba là SMELL (mùi vị): Sau khi rượu vang được lắc nhẹ sánh lên thành ly và từ từ trôi xuống, bạn hãy ghé mũi vào miệng ly để ngửi và cảm nhận hết những hương vị đặc trưng và hoàn toàn thiên nhiên chỉ có ở rượu vang. Có thể bạn sẽ ngửi thấy mùi khói từ thùng ủ rượu làm từ gỗ sồi được hun khói; mùi da đã thuộc, mùi khói thuốc lá, mùi cam, táo hay một loại quả nào đó. 

Đó là do rượu vang được làm 100% từ nho, được lên men tự nhiên của chính nó và phần lớn được làm thủ công. Điều đó cũng khiến việc thưởng thức rượu vang thú vị hơn vì những hương vị thân thuộc nhất của tự nhiên lắng đọng trong rượu.

S thứ tư là SNAP (nếm): Sau khi nhận biết hương vị, bạn bắt đầu cảm nhận rượu vang bằng vị giác. Hãy để một chút không khí tràn vào miệng cùng với rượu vang, bởi như thế vị rượu sẽ đậm đà hơn rất nhiều. Nhớ là trong bước này, bạn chỉ ngậm một chút rượu trong vòm miệng thôi nhé. Đôi khi, trong những tiệc nếm rượu, bạn sẽ bắt gặp hình ảnh một người sành rượu mắt lim dim, ngửa cổ ra phía sau. Đừng ngạc nhiên bởi đó là một cách để cảm nhận hương vị rượu vang tốt nhất, hãy để cho những giọt rượu từ từ lan tỏa khắp lưỡi trước khi trôi vào cuống họng.   

S thứ năm là SAVOUR (nhấm nháp): Từ từ mở mắt trong tư thế hơi ngả đầu, bạn có thể cảm nhận, đánh giá được hương vị của rượu vang còn đọng lại sau khi uống. Có thể là vị chát nhẹ, chát nồng hơn hay cũng có thể là vị ngọt khó tả, thoảng nhẹ không thể nắm bắt. Và cũng chỉ trong bước này, bạn mới thấy hương vị mật ong hoặc vani trong một số loại rượu.

Còn ngần ngại gì mà bạn không thử tuân thủ 5 S để tận hưởng trọn vẹn thứ rượu tinh tế, thanh khiết và tự nhiên nhất này!
Thưởng thức rượu vang cũng là một nghệ thuật, một niềm đam mê. Cầm ly rượu vang, người sành rượu vang sẽ sử dụng nhiều giác quan để thưởng thức thật chậm rãi, từ màu sắc cho đến hương vị.

2.Thưởng thức rượu vang ở nhà hàng :
Hãy nắm chắc những bước phục vụ rượu vang của nhà hàng, nhất là khi bạn muốn tỏ ra là một người sành sỏi trước mặt ‘đối tác”.
- Giới thiệu chai: Đầu tiên, người phục vụ sẽ cho bạn xem chai rượu chưa mở để bạn kiểm tra xem đã đúng loại gọi hay chưa. Đây là bước khá quan trọng vì rất có thể, người phục vụ lấy nhầm rượu hoặc nhà hàng đã hết loại đó mà mang loại khác thay thế. Hãy nhìn kỹ nhãn hiệu cũng như năm sản xuất. Nếu chấp nhận được, chỉ cần gật nhẹ đầu!
- Giới thiệu nút: Giờ là lúc người phục vụ mở chai và đưa nút bần cho bạn. Làm ơn đừng …ngửi nó nếu không muốn lộ ra bạn chẳng biết gi về rượu vang cả! Đơn giản chỉ cần nhìn nút bần, đảm bảo rằng nó không bị vứt hay khô nứt. Nếu nút gỗ liège bị khô nứt, nó sẽ quắt queo lại và không khí lọt vào làm hỏng rượu. Không khí bên trong chai cũng có thể làm nút bần có những vệt trắng nhưng đây chưa phải là dấu hiệu rằng chai rượu đã hỏng và nó vẫn hoàn toàn ổn.
- Thử mùi: Kế tiếp, người phục vụ sẽ rót một chút vào ly của bạn và lùi lại phía sau. Bạn nâng ly lên, tốt nhất là cầm tay vào chân ly và nhấc lên để thân nhiệt bàn tay không làm ấm rượu, và lắc vào quanh giúp ngửi dễ dàng hơn. Sau đó bạn đặt mũi phía trên cốc, hít một hơi. Hãy kiểm tra mùi thơm, cố cảm nhận hương vị đặc biệt của nhãn hiệu bạn gọi. Nếu không chắc, hãy hỏi người phục vụ.
- Thử vị: Nhấp một ngụm nhỏ, cử động hàm tới lui để rượu lan tỏa khắp các nụ vị giác trên lưỡi. nếu bạn hài lòng với chất lượng của rượu, chỉ cần đơn giản quay lại người phục vụ và gật đầu biểu thị “nó ổn đấy”. Giờ thì người phục vụ sẽ chắt rượu ra bình (nếu cần) và rót đầy ly của bạn.
- Đổi rượu: Các nhà hàng “chuẩn” sẽ đồng ý đổi rượu cho bạn, đặc biệt trong trường hợp bạn cảm thấy chất lượng loại vừa thử đáng ngờ. Nếu bạn lần đầu tiên nếm thử loại rượu đó và không chắc về nó, hãy hỏi ý kiến người phục vụ trước khi đề nghị đổi rượu.

02/09/2023

Vài nét về ấm trà tử sa

 


Mình thấy rất nhiều bạn uống trà đang dành sự quan tâm đặc biệt đến loại ấm này, và mình sẽ nói về ấm tử sa với những vấn đề cốt lõi và thực tế nhất của nó, tránh cho các bạn khỏi rơi vào sự mơ hồ hay huyễn hoặc khi mới bắt đầu.  

Ấm đất : Ngày trước, ở việt Nam, những chiếc ấm tử sa được gọi đơn giản là ấm đất. Vì bản chất cốt lõi những phẩm chất nó có được đến từ việc không tráng men: sự tinh tế, chính xác, tương tác với trà trong quá trình pha.

Ấm da chu: là một tên gọi khác về tấm tử sa tại Việt Nam trước đây, nói về những chiếc ấm đất có da màu đỏ. (người Việt thấy nó màu đỏ, người Hoa thấy nó mầu tím)

Ấm tử sa độc ẩm: là loại ấm da chu uống một người, rất nhỏ, rất được ưa chuộng tại Việt Nam thời trước.

Tên gọi ấm tử sa có lẽ chỉ xuất hiện gần đây tại Việt Nam, thông qua các tiệm buôn ấm tử sa Trung Quốc.

Nói đến ấm tử sa là nói đến một loại ấm pha trà làm bằng đất nung ở nhiệt độ cao, không tráng men. Gọi là tử sa vì nó thường có màu tím, xuất phát từ vùng Nghi Hưng (Giang Tô, Trung Quốc).

Có một vài điểm có thể giúp định nghĩa ấm tử sa là gì ?

1.  Ấm được làm từ loại đất đặc biệt từ vùng Nghi Hưng (gọi là đất tử sa).

2.  Làm thủ công từ phôi đất mềm (như đất nặn tượng), giúp tạo hình khéo léo và đa dạng.

3.  Ấm không tráng men, giữa lại sự thẩm thấu tự nhiện giữa nước trà pha và chất đất.

4.  Nung ở nhiệt độ cao, tạo nên chất ấm chắc như sứ.

Tuy nhiên trên thực tế, một bình trà tử sa được bán có thể thiếu một hay nhiều yếu tố trên: Làm từ một loại đất khác tử sa Nghi Hưng, có thể từ cấp phối đất nhão trên bàn xoay, tệ hơn là nung ở nhiệt độ thấp gây mùi đất mạnh. Nhưng tuyệt đối không ai chấp nhận một ấm tráng men gọi là ấm trà tử sa.

1.  Phải phân biệt ấm pha trà và ấm trang trí. Chính nhờ đặc tính dễ tạo hình và kỹ thuật nung khéo léo giúp đất tử sa có thể tạo hình rất đa dạng. Có rất nhiều những kiểu ấm cầu kỳ hoa mỹ như giả gốc cây, con thú, lá cây, hoa quả… Nhưng nó chỉ thích hợp để sưu tập và trưng bày. Những ấm pha trà tốt nhất thường có hình dáng đơn giản, dễ thao tác, thành ấm đồng đều, giúp ổn định và cân bằng nhiệt độ trong ấm.

2.  Ấm tử sa pha ngon hơn ấm trà gốm sứ? Không hoàn toàn như vậy. Các khoáng chất thường làm giảm độ gắt, khô của nước trà, giúp nước trà mềm và hương dịu, điều này rất thích hợp với những loại trà có hương vị quá mạnh. Nhưng với các loại trà có hương vị tinh tế như trà xanh, nó thường làm giảm chất lượng của trà. Cơ hội để bạn tìm được ấm trà cung cấp khoáng thích hợp là rất thấp.

3.  Mỗi ấm chỉ pha một loại trà? Thật tuyệt vời nếu bạn có rất nhiều ấm và đủ thời gian dùng chúng mà không “bỏ bê” cái nào quá lâu, nhưng phần lớn các bạn và cả tôi đều không như vậy. Bạn thường có ít ấm hơn số các loại trà, và không phải loại trà nào cũng được dùng thường xuyên. Vậy hãy điều chỉnh một chút “Mỗi ấm chỉ pha một nhóm trà cùng nguồn gốc”, ví dụ các loại trà từ Thái Nguyên, các loại trà từ gốc cổ thụ, các loại trà ô long tứ quý…

4.  Ấm tốt là số một? Rất nhiều bạn đầu tư tối đa vào ấm trà và thiếu hẳn sự quan tâm đến trà, nước, kỹ thuật pha. Với kinh nghiệm của mình, các bạn nên ưu tiên thế này: trà, nước, kỹ thuật pha, ấm. Mà trong ấm mình còn ưu tiên các loại ấm có tráng men trước. Ấm tử sa chỉ là một sự khám phá của những người rất sành trà thôi.

5.  Ấm tử sa thật phải là đất làm từ đất Nghi Hưng? Nếu các bạn theo cách tiếp cận thiên về công dụng như mình, thì điều đó không quan trọng. Những loại ấm nào giúp bạn cải thiện hương vị trà bằng cách cung cấp thêm khoáng vi lượng vào nước trà thì nó đều tốt. Ở Nhật Bản và Đài Loan có những loại ấm gốm pha kim loại – một cách rất hay để áp dụng nguyên lý bổ sung khoáng. Nhưng các bạn cũng phải hiểu Nghi Hưng là thành phố cổ rất giàu kinh nghiệm về ấm đất. Họ có thợ giỏi, đất tốt và lịch sử lâu đời, bạn dễ tìm được loại ấm tốt từ đây.

 Chén không tham gia vào quá trình hãm trà, nên một chén sứ trơn và trắng hỗ trợ tốt hơn trong việc quan sát nước trà và thưởng thức nước trà.

Do vậy, không có bộ ấm chén tử sa Nghi Hưng nào cả (một cách nghiêm túc và chính thức). Dù thực tế, đôi khi bạn vẫn thấy người ta bán vài “chén tử sa Nghi Hưng”, bộ ấm chén tử sa Trung Quốc, hay thâm chí là “bộ ấm trà tử sa cao cấp” nữa cơ.