Lời tựa - Trích tùy bút "Hà nội băm sáu phố phường" - Nhà văn Thạch Lam

 

Trong tôi mãi in sâu con phố nhỏ Hàm Long, trải dài qua những cây cơm nguội mùa Đông xơ xác; dãy sấu sần sùi, gân guốc phố Trần Hưng Đạo...Bến tàu điện Hàng Bài, đối diện hiệu Nghi Sương. Những mùa Đông thật rét thuở trẻ dại, nhưng bây giờ mong, mong lắm gặp lại tha thiết mà khó được. Hà Nội với tôi chỉ vụn vặt, nhỏ bé và thân thương gắn liền với người thân, bạn bè đến lạ. Giá thời gian trở lại để tôi được yêu thương, cảm ơn người thân đã ra đi quá, những cảnh đã mất quá. (Tuấn Long)

Người Pháp có Paris, người Anh có London, người Tàu có Thượng Hải... Trong các sách vở, trên các báo chí, họ nói đến thành phố của họ một cách tha thiết, mến yêu... Ta phải nghe người Pháp nói đến Paris, người ở Paris, mới hiểu được sự yêu quý ấy đến bực nào.

Chúng ta cũng có Hà Nội, một thành phố có nhiều vẻ đẹp, vì Hà Nội đẹp thật (chúng ta chỉ còn tìm những vẻ đẹp ấy ra), và cũng vì chúng ta yêu mến. Yêu mến Hà Nội với tâm hồn người Hà Nội, cũng như người Parisien chính hiệu yêu mến Paris... Trong những cuộc phiếm du, - phiếm du ngoài các phố Hà Nội là một cái thú vô song chỉ người Hà Nội có - ta nên chú ý đến những nét đổi thay của thành phố, nên nhận xét những vẻ đẹp cũng như vẻ xấu của phố phường, thân mật với những thú vui chơi hay những cảnh lầm than, với những người Hà Nội cũng như ta.

Hà Nội có một sức quyến rũ đối với các người ở nơi khác... Ở những hang cùng ngõ hẽm của làng xa, hay ở những nương mật thẳm trong rừng núi, ban chiều vẫn có nhiều người ngóng về một phương trời để cố trông cái ánh sáng mở của Hà Nội chiếu lên nền mây. Để cho những người mong ước kinh kì ấy, và để cho những người ở Hà Nội, chúng ta khuyến khích yêu mến Hà Nội hơn, chúng ta nói đến tất cả những vẻ riêng của Hà Nội, khiến mọi sự đổi thay trong ba sáu phố phường đều có tiếng vang ra khắp mọi nơi.