TƯỢNG ĐÀI LÒNG DÂN

Bạn có biết kiến trúc cũ kỹ và xấu xí này là gì? Đó là đài tưởng niệm Tổng thống George Washington! Tên chính thức là Washington Monument, đài tưởng niệm vị tổng thống đầu tiên của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ nằm cách Boonsboro thuộc hạt Washington (bang Maryland) vài trăm mét.

Chuyện kể rằng, hôm đó, ngày 4-7-1827, lúc 7 giờ sáng, hầu hết trong 500 cư dân của thị trấn nhỏ Boonsboro bắt đầu tập trung tại quảng trường. Sau đó, dưới lá cờ Mỹ bay phần phật và tiếng trống dồn dập, họ ôm cuốc xẻng và cùng bước đều hai dặm lên dốc núi để đến vị trí xây đài. Rồi họ làm việc đến khi mặt trời lên đỉnh. Sau khi nghỉ trưa, họ lại làm tiếp tới chiều. Đến 4 giờ, đài tưởng niệm đã cao 4,5 m với mặt đế rộng 16,4 m. Buổi làm việc kết thúc với việc đọc Bản Tuyên ngôn độc lập và ba loạt súng được khai hỏa từ các cựu binh Cách mạng.

Vì bận vụ mùa nên hai tháng sau (tháng 9), họ mới trở lại làm nốt. Lúc hoàn thành, Washington Monument cao 9,1 m. Năm 1920, Hội sử học hạt Washington mua 4.000 m2 quanh Washington Monument và hiến tặng làm công viên vào năm 1934. Ngày 3-11-1972, Washington Monument được đưa vào danh sách Những địa điểm lịch sử quốc gia.

Nhân tiện nói thêm, nếu không kể trong khuôn viên đại học, nhà thờ, viện bảo tàng, thư viện…, khắp nước Mỹ chỉ có khoảng 20-30 tượng đài George Washington đặt tại nơi công cộng mà một số đài tưởng niệm nổi tiếng thế giới được dựng chỉ như một kiến trúc mang tính biểu tượng, chẳng hạn “Washington Monument” tại công viên quốc gia National Mall ở Washington DC (được xem là kiến trúc bằng đá cao nhất thế giới, bắt đầu xây vào năm 1877).

Tương tự Washington Monument-Boonsboro, Washington Monument-National Mall cũng là kiến trúc tưởng niệm mang tính tinh thần chứ không phải tôn sùng cá nhân dù Washington là một vĩ nhân. Kiến trúc tưởng niệm Washington nổi tiếng nữa là Mount Rushmore National Memorial tại Keystone (South Dakota) nhưng nó được tạc không chỉ Washington mà còn có ba tổng thống khác (Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt và Abraham Lincoln).

     Tại đài tưởng niệm Washington Monument-Boonsboro, người ta thấy một bảng đá ghi “Erected in memory of Washington, July 4th 1827, by the citizens of Boonsboro”. Đơn giản, không rườm lời mà rất sâu sắc. Bởi, nó được tạc từ lòng dân!