Móng tay biểu hiện sức khỏe qua 9 dấu hiệu này

      Khi cơ thể khỏe mạnh, móng tay thường có màu hồng nhạt, phần bán nguyệt gần gốc móng tay có màu trắng, bề mặt trơn, không có gờ rãnh hay đổi màu khác lạ. Bạn có thể xem móng tay đoán bệnh khi nó xuất hiện bất kỳ thay đổi nào về hình dạng hay màu sắc. Đây có thể là móng tay đang muốn báo hiệu cho bạn rằng cơ thể đang có vấn đề. 

     Trong bài viết này, mình mời bạn cùng nhìn móng tay đoán bệnh qua 9 dấu hiệu sau đây nhé!

1. Móng tay có sọc đen dọc

     Nguyên nhân có thể: Ung thư hắc tố

     Nếu như bạn thường xuyên kiểm tra tình trạng nốt ruồi xuất hiện trên da vì lo ngại về ung thư da thì cũng nên dành sự chú ý đến sự thay đổi màu sắc của móng. Ung thư hắc tố là dạng nghiêm trọng nhất của ung thư da. Nó cũng có thể biểu hiện qua sự thay đổi màu móng. Nếu trên móng tay có sọc đen dài bất thường trên bất kỳ ngón tay nào, hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra nhé!

     Ung thư da thể hiện rõ nét nhất qua sự thay đổi ở màu sắc của nốt ruồi, móng tay và móng chân. Một vết thương hở không lành cũng có thể là dấu hiệu của ung thư da cần được kiểm tra.

     2. Móng tay có sọc trắng ngang

     Nguyên nhân có thể: Thiếu kẽm

     Móng tay có sọc ngang có khả năng là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang thiếu kẽm hoặc protein. Giai đoạn phát triển móng tay khi ấy sẽ bị gián đoạn do không có đủ lượng chất dinh dưỡng hay máu cần thiết để nuôi móng. Hãy bổ sung ngay kẽm để nâng cao chất sức khỏe của mình nhé! Ngoài ra, sọc ngang xuất hiện trên móng tay cũng có thể là dấu hiệu của những vấn đề nghiêm trọng hơn như các bệnh về thận hay gan.

     Thịt đỏ như thịt bò, thịt lợn và thịt cừu nằm trong số những nguồn cung cấp kẽm và protein tốt nhất. Ngoài ra, bạn có thể tìm thấy nguồn chất dinh dưỡng tương đương dồi dào trong hàu, ngao, tôm, cua, hạt ngũ cốc…

     3. Móng tay có nhiều sọc dọc

     Nguyên nhân có thể: Tuổi tác

     Nếu bạn nhận thấy có nhiều sọc dọc xuất hiện trên móng và thấy móng ngày càng trở nên thô ráp hơn thì đó có thể chỉ là dấu hiệu của tuổi tác. Đây là dấu hiệu không đáng lo ngại. Sọc dọc trên móng cũng như nếp nhăn trên da sẽ xuất hiện nhiều hơn khi bạn lớn tuổi, đặc biệt là khi bước qua độ tuổi 50.

     Nếu xuất hiện các dấu hiệu lão hóa, bạn có thể cải thiện bằng cách kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và chăm sóc cơ thể với các bài tập thể dục phù hợp.

     4. Móng tay có dạng lõm

     Nguyên nhân có thể: Thiếu sắt hoặc thiếu máu

     Dạng móng tay này trông khá kỳ quặc nên bạn có thể nhận thấy ngay. Hình dạng này của móng có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang thiếu máu và thiếu sắt. Trong trường hợp này, móng sẽ mỏng dẹt đến nỗi lõm xuống thay vì phải nhô lên hơi cao. Ngoài ra triệu chứng thiếu sắt hoặc triệu chứng thiếu máu cũng gây ảnh hưởng đến nhiều bộ phận khác trên cơ thể, bạn hãy lưu ý nhé!

     Khoáng chất sắt bị mất trong phân, nước tiểu, da, mồ hôi, tóc và móng tay. Đặc biệt ở phụ nữ, sắt dễ mất trong khi hành kinh nên cần phải bổ sung sắt bằng viên uống hoặc các loại thịt đỏ, cá, trứng, chocolate, ngũ cốc… qua chế độ ăn

     5. Móng tay biểu hiện sức khỏe khi dễ bị gãy

     Nguyên nhân có thể: Thiếu biotin

     Biotin còn được gọi là vitamin H hay vitamin B7 là một vitamin nhóm B tan trong nước, có nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể, giúp nuôi dưỡng da, tóc đẹp, móng tay, móng chân chắc khỏe. Móng tay nứt nẻ, khô, giòn sẽ dễ bị gãy hơn bình thường. Đây là tình trạng móng tay biểu hiện sức khỏe của bạn đang gặp vấn đề do bị thiếu biotin.

     Bạn có thể mua thực phẩm chức năng bổ sung biotin cho cơ thể hoặc thông qua những loại thực phẩm giàu biotin như trứng, hạnh nhân, súp lơ, phô mai…

     6. Móng tay có hình bán nguyệt lớn

     Nguyên nhân có thể: Các bệnh về gan

     Thông thường, mọi người chúng ta đều có hình bán nguyệt trên móng tay, mặc dù không phải móng của ngón tay nào cũng có. Nhiều người có thể chỉ thấy hình bán nguyệt trên móng của ngón tay cái.

     Thoạt nhìn hình bán nguyệt này như là một bộ phận của móng tay, trên thực tế thì chúng thuộc phần da ngay dưới móng tay. Một hình bán nguyệt bình thường, khỏe mạnh sẽ có hình lưỡi liềm, màu trắng ngà, và cao khoảng 1/5 độ dài của móng tay. Nếu bạn nhận thấy hình bán nguyệt có kích thước lớn hơn bình thường thì dấu hiệu móng tay biểu hiện sức khỏe với gan.

     Một số bệnh về gan có thể cải thiện nhờ việc thay đổi lối sống tích cực như ngưng uống rượu hay giảm cân. Tình trạng suy gan thì cần được chẩn đoán sớm để điều trị kịp thời.

     7. Móng tay có sọc đỏ

     Nguyên nhân có thể: Viêm nội tâm mạc

     Những sọc đỏ trông như màu máu là dấu hiệu bất thường, đặc biệt nếu những vệt đỏ này xuất hiện ở nửa dưới móng gần hình bán nguyệt. Đây có thể là dấu hiệu bạn bị nhiễm trùng van tim.

     Viêm nội tâm mạc hay viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn là tình trạng nhiễm trùng và viêm các van tim cũng như lớp lót bên trong các buồng tim (nội tâm mạc). Nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng cao trong trường hợp bạn vừa cấy ghép tim, có khuyết tật tim bẩm sinh hay bị suy tim. Ngoài những dấu hiệu bất thường ở móng tay, cơ thể bạn cũng sẽ xuất hiện những triệu chứng giống bị cúm như sút cân, đau cơ, ho…

     Tùy thuộc vào tình trạng của bạn, bác sĩ có thể khuyên phẫu thuật van tim bị hỏng hay thay thế bằng một van nhân tạo khác.

     8. Móng tay biểu hiện sức khỏe với dạng bong tróc

     Nguyên nhân có thể: Bệnh vẩy nến

     Móng bong tróc, xuất hiện những mảng nhỏ nổi trên móng là triệu chứng thường thấy nếu bạn mắc bệnh vẩy nến. Bệnh sẽ gây ngứa, khô da, xuất hiện vẩy óng ánh bạc trắng hơi nhô lên bề mặt da với rìa đỏ hay hồng.

     Vẩy nến là bệnh về da mãn tính thường xuất hiện và sau đó tự hết. Bệnh có thể nhẹ, xuất hiện rồi tự hết nhưng cũng có thể diễn tiến nghiêm trọng.

     Bệnh vảy nến móng tay, móng chân không phải là dạng bệnh chính thức của bệnh vẩy nến mà là một biểu hiện của bệnh vảy nến. Quá trình điều trị có thể rất tốn thời gian vì cần đánh giá tác động của phương pháp điều trị qua biểu hiện của phần móng mới mọc ra.

     9. Móng tay với hình dạng lồi lên

     Nguyên nhân có thể: Các bệnh về phổi

     Nếu móng của bạn bị lồi lên như cái muỗng úp ngược và trông móng như bị sưng thì đó có thể là kết quả của các tình trạng bệnh về phổi, dẫn đến lượng oxy trong máu thấp hơn bình thường. Ung thư phổi có thể là nguyên nhân phổ biến nhưng tình trạng này cũng có thể liên quan đến bệnh về gan hay tuyến giáp.

     Muốn tăng cường sức khỏe cho phổi, bạn hãy ăn nhiều các loại thực phẩm như táo, cá hồi, dầu ô liu, trà xanh, cà phê, các loại ngũ cốc nguyên hạt…

    Cơ thể chúng ta rất kỳ diệu và mỗi bộ phận nếu có sự khác biệt đều có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang gặp vấn đề cần quan tâm. Ngoài da hay tóc thì bạn cũng nên lưu ý móng tay biểu hiện sức khỏe để kịp thời nhận thấy những điểm bất thường. 

     Đừng bỏ qua bất cứ sự thay đổi nhỏ nào trên cơ thể vì đó rất có thể là khởi đầu của nhiều căn bệnh đáng lo ngại hơn đấy!

Gia phong thời chưa xa.

 

Cũng chả biết gọi là gì, những nếp ăn ở thuở còn nhỏ trong gia đình và xung quanh hàng phố ấy – còn gọi là Phong kiến nhưng mình thấy rất hay. Nên đặt tạm là Gia phong vậy

Ngày ấy, cách ứng xử, lời ăn tiếng nói của cha mẹ, con cái… giữa gia đình với người ngoài, tạo thành một truyền thống văn hóa riêng.

Nhớ những ngày còn nhỏ, đám trẻ con cứ hễ đi ra đường gặp người già là khoanh tay cúi chào. Chỉ cần giản đơn ngắn gọn: Con chào ông ạ, con chào bà ạ!

Thế thôi, mà sao thấy thật thân thương, gần gũi. Đứa trẻ nào ngỗ nghịch, gặp người cao tuổi mà ngó lơ, sẽ bị mắng ngay: Con cái nhà ai mất dạy, mồm miệng đâu cả… Thậm chí còn bị kéo đến tận nhà, giao lại cho bố mẹ với lời dặn: Này, về mà dạy lại nó biết chào hỏi cho tử tế nhé.

“Kính lão đắc thọ”, thực sự là một nét đẹp, một giá trị tinh thần đầy cao quý. Giờ khi ra đường, mấy ai biết đến ai.

Trong gia đình cũng vậy, chuyện “đi thưa – về trình” là việc làm bắt buộc. Hễ con cái ra khỏi nhà, bất kỳ ông bà, cha mẹ lúc ấy đang ở đâu trong nhà, phải đến trước mặt, khoanh tay lễ phép thưa ông bà, thưa cha, thưa mẹ con đi học, hay đi đâu đó cụ thể đàng hoàng.

Khi về nhà, dù trong nhà không thấy ai, cũng phải hỏi xem người trên đang ở đâu để đến tận nơi, trình báo: Con mới đi học về ạ… Con mới về ạ… Những câu thưa gửi giản đơn ngày ấy, nay đang dần mai một.

Ngồi vào mâm cơm, người bé phải mời cả lượt những người đang quanh mâm cơm theo thứ bậc từ cao xuống thấp, được mọi người hồi đáp rồi mới bắt đầu bữa ăn.

Ngay trong cách ăn cũng được các gia đình chú tâm dạy con từ khi biết dùng thìa, dùng đũa với “ăn trông nồi – ngồi trông hướng”.

Ăn không phải là chỉ biết cắm đầu ăn, mà còn phải biết quan sát, biết vai vế, thân phận mình để lựa miếng ăn cho đúng thời điểm, đúng với thứ bậc được quy định theo tôn ti, trật tự rõ ràng. Chỉ sai một phép, vội gắp đĩa thịt gà mà ông – bà trong nhà chưa đụng đũa, có thể nhận ngay một chiếc đũa cả, một cái đánh đau kèm vài câu răn dạy nhớ đời.

Việc cúng tế, thờ tự nơi đình làng, lễ giỗ tổ tiên các dòng họ, gia đình, tạo thành mạch nguồn văn hoá với kết nối từ con người – gia đình – dòng tộc – xã hội. Ngày ấy, trong nhà có việc vui, chuyện buồn như sinh con hay ốm đau bệnh tật hoặc giản đơn như sớm mai ngày mới cũng dâng chén nước, thắp nén hương lên bàn thờ Gia tiên.

Một đứa trẻ lớn lên trong giáo dục gia đình, xã hội, luôn là sự kỳ vọng đầy lớn lao của cha mẹ, hình tượng ông tiến sĩ trong các mâm cỗ trung thu, hình ảnh vinh quy bái tổ trên các tranh dân gian, như một mong vọng của mỗi gia đình từ xa xưa cho đến tận bây giờ và đó coi như sự hiếu học của nó.

Học giỏi, đỗ đạt cao, với khát vọng đóng góp công sức, trí lực, giản đơn và gần gũi là để nếp nhà luôn giữ vững nét gia phong, xa hơn là góp công giúp vận mệnh đất nước ngày càng thêm vinh hoa, sáng lạn.

Những “nhân, lễ, nghĩa, trí, tín”, những “tôn sư trọng đạo”, “kính lão đắc thọ”, “tam tòng – tứ đức”, “kính trên nhường dưới”, “ăn trông nồi – ngồi trông hướng”… cùng bao điều hay ho khác của thời chưa xa đó, cho đến giờ, hẳn vẫn chưa lạc hậu.

Dù thời cuộc có những biến thiên, kể cả những lúc vua quan, xã hội mục ruỗng, nhưng chính nhờ nếp gia phong trong mỗi gia đình mà bao truyền thống tốt đẹp được giữ gìn, góp phần tạo nên sức sống bền bỉ của văn hóa dân tộc.

Đấy Gia phong chỉ thế thôi.

 

Sáng sớm ăn gừng, tốt hơn cả uống nước sâm

Có câu nói rằng, “buổi sáng ăn gừng, hơn uống nước sâm, buổi tối ăn gừng, chẳng khác nào ăn thạch tín”. Mặc dù câu chữ hơi khoa trương phóng đại một chút, nhưng không phải là không có lý.

Từ rất lâu đời, gừng là gia vị không thể thiếu được trong căn bếp của những người phương Đông, đặc biệt là những khi thời tiết trở lạnh nên phát huy được tác dụng phòng bệnh.

Bởi vì gừng có tính nóng, ăn buổi sáng giúp hỗ trợ tiêu hóa, trái lại ăn ban đêm sẽ ảnh hưởng giấc ngủ, tổn hại đường tiêu hóa. Thật ra cổ nhân từ xưa đã sớm biết ngậm gừng mỗi buổi sáng sớm, nhờ vậy thụ ích được 7 điều sau.

1. Hỗ trợ tiêu hóa, điều hòa âm dương

Nói về khí của trời đất, ban ngày mặt trời mọc, dương khí thịnh, âm khí suy, ban đêm mặt trời lặn, âm khí thịnh, dương khí suy. Cơ thể người chúng ta cũng vận hành theo quy luật tương tự.

Theo Đông y, gừng có tính nóng, vào buổi sáng khí trong dạ dày nhiều lên, ăn một chút gừng sẽ giúp kiện tỳ ôn vị, khích lệ dương khí bốc lên.

Trái lại vào ban đêm, dương khí thu lại, âm khí thịnh, nhờ vậy cơ thể và trí não dịu lại, thư giãn, dễ đi vào giấc ngủ. Lúc này ăn gừng là trái với quy luật sinh lý, sẽ tổn thương âm khí, ảnh hưởng đến giấc ngủ.

2. Không bị cảm lạnh

Gừng – khắc tinh của cảm lạnh

Từ xưa gừng đã được dùng làm vị thuốc chữa cảm lạnh, ngày nay các loại thuốc ngậm chữa cảm cúm cũng được cho thêm vị cay của gừng đẻ giảm ho, làm ấm cơ thể. Mỗi khi bị cảm lạnh, uống một chén nước gừng có hiệu quả rất nhanh. Bởi vậy người thường xuyên ăn gừng buổi sáng sẽ khó bị cảm lạnh.

3. Giảm đau

Nghiên cứu cho thấy gừng rất có hiệu quả trong giảm đau cơ bắp ở những người vận động nhiều. Tuy nhiên gừng không có tác dụng giảm đau ngay lập tức, mà đòi hỏi phải dùng gừng thường xuyên, liên tục.

4. Phòng sỏi mật

Gừng giúp tăng cường tuần hoàn máu, kích thích dạ dày bài tiết dịch vị, tăng nhu động ruột, thúc đẩy tiêu hóa.

Ngoài ra gừng còn chứa chất gingerol, giúp giảm sự hình thành sỏi mật.

5. Phòng chống bệnh tim mạch

Các thử nghiệm trên người và động vật đã chứng minh gừng có khả năng giảm mỡ máu không kém thuốc statin, nhờ đó có hiệu quả phòng chống bệnh tim mạch.

6. Chống nhiễm khuẩn

Các hoạt chất sinh học trong gừng có khả năng giảm nhiễm khuẩn. Chiết xuất của gừng chống các vi khuẩn đường miệng gây viêm lợi, viêm nha chu rất hiệu quả.

Ngoài ra gừng cũng có khả năng tiêu diệt RSV – nguyên nhân phổ biến gây nhiễm trùng đường hô hấp.

7. Chống lão hóa

“Sáng sớm ăn 3 miếng gừng, hơn uống nước sâm”. Thành phần cay nồng của gừng là gingerol sau khi qua tiêu hóa hấp thu vào cơ thể, có tác dụng chống lão hóa, phòng ngừa sự hình thành các chấm đồi mồi, do vậy dùng gừng có thể bảo vệ sức khỏe, tăng cường tuổi thọ.

Cách ngậm gừng buổi sáng sớm

Gừng gọt vỏ (vì vỏ gừng có tính hàn), mỗi ngày cắt 4-5 miếng. Mỗi sáng sớm, đem tấm gừng đặt trong miệng từ từ ngậm, nhấm trong khoảng 10 – 30 phút. Sau đó cắn nát miếng gừng, để cho mùi gừng, từ trong miệng tỏa ra, trong khuếch tán đến dạ dày và ngoài khuếch tán qua lỗ mũi.

Chúc các bạn sức khỏe.

Thân ái

 

Hướng dẫn chặt và bày gà

 

CAO BỒI GIÀ HÀ NỘI

 

Chả tìm được ảnh nào thích hợp, thôi thì lôi ảnh lão già Hàng Bạc này ra làm minh họa vậy

Nếu tin theo lời của một vài du khách có vội vàng khi nặng lòng mến yêu thủ đô thì ở Hà Nội ấn tượng hình như đáng kể nhất, đơn giản nhất vẫn là “mái ngói thơm nâu” hay “cây bàng lá đỏ”.

Tất nhiên các “tua rít gia” còn kể lể nhiều thứ nữa. Này là sương loang hồ Tây, nào là thu vàng ngõ nhỏ. Rồi thì công phu ẩm thực, rồi thì kỹ tính thú chơi. Hà Nội đương nhiên đã và sẽ đầy đủ những thứ đó, nhưng cũng giống như một phức tạp tuyệt đại mỹ nhân hay một thâm trầm kiệt hiệt anh hùng, cái vượt thoát khỏi sự hay dở làm người ta tâm phục khẩu phục nửa kính nửa nhường lại hoàn toàn không nằm ở chuyện múa may son phấn.

Người có cốt cách Hồ Nội mang một phong độ rất riêng, nó là bản năng phố phường có được từ “chất”:

Những năm còn bao cấp sắp sửa manh nha sang đổi mới, dân chợ Giời rất hay dùng chữ “chất” khi phải mặc định một giá trị gì. Ví như cái quần bò này “chất” nhỉ, Lìvai Mỹ hay Kinngiô Thái. Hoặc siêu hình Xếchxi hơn, con bé ấy cực “chất”.

Vì thế chỉ cần nghe một vài ngữ điệu giao tiếp người ở Hà Nội sành sỏi biết ngay người đối thoại thuộc loại nào. “Chất chơi” hay “chất quê.” Thậm chí còn định vị đúng anh/chị ta đang sống ở phố cổ hay ở rìa cửa ô. Những cao thủ khinh bạc ngửi, rồi lọc lõi phán xét chính xác được về “chất” thường là những đàn ông có tuổi ngoài năm mươi trở lên mà giới vỉa hè trân trọng gọi cũng như bọn họ trịnh thượng tự nhận là cao bồi già Hà Nội.

Đó là những ngoại hình trung niên, rất khó đoán tuổi đã ngoài sáu mươi hay ngoài bảy mươi. Quần áo phẳng phiu hàng hiệu, hoặc là kiểu “đờ mi xe dông” (quần kaki áo vest), hoặc một bộ đũi sáng sang trọng đĩ tính bật nổi ra khỏi cái hồi khó khăn khi đồ cotton chưa lên ngôi. Bọn họ thích đi bộ, có lẽ cũng vì già, nhiều tay phô phang thì tay cầm batoong, mồm ngậm tẩu, đầu đôi “phớt” dạ và dưới thắt lưng da nâu có thấp thoáng một sợi dây xích sáng trắng từ cái đồng hồ quả quýt nắp bạc.

Bọn họ ăn sáng ở linh tinh các quán, các hàng rong, nơi những ông chủ bà chủ nổi tiếng nấu ngon cùng tài nhớ mặt khách, rồi khệnh khạng đi tới một hàng cà phê quen. Có điều, tất cả những hàng này, bắt buộc những hàng này phải trong bán kính một, hai ki-lô-mét quanh hồ Hoàn Kiềm.

Lờ mờ trong khói thuốc thơm câu chuyện của bọn họ khá tục, không phải vì bọn họ hay đệm mà do các chất trải nghiệm kẻ chợ cay đắng kiêu bạc đến mức tàn nhẫn. Phần nữa là bọn họ thường bỏ học dở dang, bởi người đã đúng là kẻ chợ thì tuy khát khao tôn trọng yêu trí thức nhưng hoàn toàn lại lười ngại để trở thành trí thức.

Do hầu hết xuất thân ở những gia đình dư giả có truyền thống buôn bán nên cho dù gia đình đang lụi bại xập xệ tất thẩy bọn họ đều ham chơi. Cái hỗn danh “mải chơi” không hẳn chỉ dành cho một người và xung quanh “hỗn danh” này có không biết bao nhiêu truyền kỳ phảng phất hoang đường.

Có một đôi ngoại tình yêu nhau không còn trẻ lắm đến chơi nhà một tay cao bồi già. Hồi ấy Hà Nội chưa có nhà nghỉ. Tay cao bồi ở trong một biệt thự cũ đang nhếch nhác chia năm xẻ bẩy nhưng vẫn có phòng riêng. Cặp tình nhân đưa ít tiền cho tay cao bồi đi mua đồ ăn trưa. Sau khi cẩn thận khóa cửa (phần lớn cao bồi thường ghét và khinh hàng xóm), tay này đi ra chợ Hàng Bè thì gặp đám bạn ngẫu hứng rủ đi Sài Gòn. Anh ta nhận lời ngay, lên tầu Thống Nhất đi luôn một tháng. Khỏi cần phải kể nỗi khổ kinh hoàng của đôi tình nhân bị nhốt kia trong suốt tháng ấy. Tuy mải chơi nhưng không hiểu sao các ông cao bồi toàn đẻ ra con cái (cả trong và ngoài giá thú) luôn luôn thành đạt. Ở Hà Nội hôm nay, đám con cái ấy đều phát tài thành cự phú. Bọn chúng đồng thanh bảo đấy là nhờ hấp thụ được cái sắc sảo lăn lộn tinh quái của người cha. Thảng trong đám đó có đứa phát phúc học hành, đàng hoàng làm giáo sư làm tiến sĩ.

Do bản chất tài hoa, đám cao bồi hầu hết tinh tế ham thích âm nhạc văn thơ hội họa. Thơ bọn họ chua chát trắng trợn hiểu người nên mặt lạ lắm.

Không vênh vang mặt giai không sợ.

Không giáo giở lòng gái không thương.

Đây là hai câu vào loại nhẹ nhất trong bài thơ có nhan đề “Đời có ra chi mà đ… chửi” của một chân chính cao bồi ngoài bát thập. Và cũng chính từ họ, đám trẻ của Hà Nội nghìn năm văn hiến mới hiểu được câu thành ngữ khét tiếng “Gái Hàng Khoai, trai Hàng Lược.” Vì thế, cao bồi già thường nhìn các nhà “Hà Nội học” bằng cái nhìn “đểu”. Với họ, những nhà đấy ngoài việc thuộc tên phố thì còn lại chẳng biết cái quái gì.

Ngày nay, lớp cao bồi già đang dần dần tự tuyệt tự. Chẳng biết họ hay hay dở, nhưng bọn họ xứng đáng được ghi vào sách đỏ để bảo vệ giữ gìn như một loài khác lạ quý hiếm. Bởi không có họ, cũng như không có kẻ cắp chợ Đồng Xuân hoặc “phe phẩy” chợ Giời, Hà Nội sẽ vĩnh viễn mất đi một khoảng trống bi tráng nhố nhăng.

Mà nhố nhăng là một đặc tính làm nên một đô thị lớn, Vũ Trọng Phụng chuyên viết về cao bồi gốc Hà Nội đã bảo vậy.

 

Thêm cái ảnh này nữa cho nó thêm đủ phong phú

Hai tháp nước cổ Hà Nội – Anh em sinh đôi

 

Bài và ảnh : Nguyen Huu Bao

(Xưa)

Tháp nước Đồn Thủy (Số 8 phố Đinh Công Tráng)

Không ít người Hà Nội, đặc biệt là các bạn trẻ mỗi lần đi qua ngã sáu đầu vườn hoa Vạn Xuân (vườn hoa Hàng Đậu), không biết là “cái gì đây” khi thấy một khối hình trụ có chóp nón được xây bằng đá xanh trông hao hao một cái tháp của lâu đài châu Âu thời trung cổ. Chẳng biết có tự bao giờ, nhưng khi còn bé cách đây hơn nửa thế kỉ tôi đã được biết đó là cái đài nước.

Nhân một lần đến Xí nghiệp Kinh doanh Nước Sạch quận Hoàn Kiếm ở số 8 phố Đinh Công Tráng để kí hợp đồng nước, tôi giật mình vì ở đó cũng có một đài nước giống hệt như ở Hàng Đậu, cả về tỉ lệ lẫn hình hài kiến trúc. Trí tò mò lần tìm dĩ vãng trong tôi trỗi dậy. Thế là một công đôi việc, từ tư cách khách hàng tôi chuyển sang tư cách nhà báo, và thật may mắn được ông Nguyễn Trí Khoa (người Hà Nội gốc), Phó Giám đốc Công ty Nước sạch Hà Nội, cung cấp tiểu sử hai ngôi tháp nước cổ này.

Những năm từ 1894 trở về trước, nước sinh hoạt của Hà Nội lấy từ nguồn sông, hồ, ao được đánh phèn. Khu phố cổ sử dụng nước giếng (ngày nay vẫn còn một số giếng từ thời đó và vẫn được sử dụng). Để tránh dịch bệnh từ nguồn nước đã từng xảy ra trước đó ở Hà Nội, nơi có khoảng 12 nghìn quân sĩ Pháp đang đồn trú, trong qui hoạch xây dựng hạ tầng đô thị, người Pháp ưu tiên công trình nước sạch và thành lập một Ủy ban đặc biệt để khảo sát các nguồn nước. Hai địa điểm được chọn làm nhà máy Nước đầu tiên là :

- Yên Phụ, cung cấp nước sạch cho quân sĩ trong thành và khu phố cổ.

- Đồn Thủy cung cấp nước sạch cho khu Nhượng địa (phần đất triều đình nhà Nguyễn cắt dành cho thực dân Pháp), nhà thương Đồn Thủy (Bệnh viện 108 ngày nay) và khu phố Tây.

Joseph Bédat (1857 - 1927), một nhà thầu lớn đã trúng thầu xây dựng cả nhà máy lẫn đài nước.

Cả hai đài nước đó được xây dựng vào năm 1894. Trước đó Pháp quyết định phá thành Hà Nội để xây tổng hành dinh. Cô Tư Hồng, một “me Tây” trúng thầu phá dỡ. Những vật liệu như đá xanh, gạch vồ tháo dỡ từ thành Hà Nội được tái sử dụng xây nhiều công trình khác như tường bao Văn Miếu - Quốc Tử Giám, các công sở, biệt thự, ... trong đó có :

- Tháp nước Hàng Đậu, người Pháp hay gọi là Đài Đầu (Réservoir de tête) trực thuộc Nhà máy nước Yên Phụ vì ở đầu thành phố.

- Tháp nước Đồn Thủy - người Pháp gọi là Đài Cuối (Réservoir de queue) trực thuộc Nhà máy nước Đồn Thủy, vì ở cuối thành phố.

Cả hai tháp tường đá đều cao 21,30 m (kể cả chóp nón là 25 m), đường kính 19 m. Dưới chân đài có cổng ra vào kết cấu vòm.

Lần đầu tiên tôi được bước chân qua cổng tháp nước Hàng Đậu vào bên trong. Định thần một lúc để làm quen với không gian vừa âm u, rờn rợn vừa kì ảo.

Các đường nét kiến trúc và kết cấu dần dần hiện ra nhờ ánh sáng từ các cửa sổ nhỏ trên cao. Một trụ xây bằng đá xanh nữa bên trong cách trụ ngoài khoảng 2,5 m, được giằng với trụ ngoài bằng những bức tường đá có các cửa vòm để có thể đi vòng quanh đài cộng với những thanh thép giằng nối hai trụ để đỡ đáy bể nước trên cao có sức chứa 1250 m3, nước được bơm lên từ nhà máy nước. Một ống trụ bằng thép dày đường kính khoảng 40 cm thông nước từ đáy bể xuống chân đài để từ đó tỏa đi các nơi.

Khu phố cổ thời đó chưa có ống dẫn nước vào các nhà riêng nên nước sạch chỉ tới các vòi nước công cộng được đúc bằng gang phân bổ theo cụm dân cư, sau này mới dẫn vào từng nhà, lắp công-tơ để tính tiền. Nhà cổ Hà Nội thời đó chủ yếu là 1 - 2 tầng, hãn hữu có nhà 3 tầng, do đó nước chảy từ đài cao xuống tạo áp lực cơ học đẩy nước lên tầng, không cần máy bơm như bây giờ.

Nay hai tháp nước cổ Hà Nội không còn được sử dụng nữa vì không phù hợp với nhu cầu hiện tại. Chức năng tháp nước Hàng Đậu nay như một “bùng binh” phân luồng giao thông tại ngã sáu đó. Nhưng có thể nói nó là bước đột phá trong qui hoạch văn minh đô thị.

Những công trình xây dựng thời kì Pháp thuộc, trong đó có hai tháp nước cổ nói trên như một dấu ấn lịch sử phát triển đô thị hiện đại. Phải quan niệm đó là một phần di sản vật thể của Hà Nội cần được bảo tồn.

(Đã đăng trên tạp chí Heritage)

 

Cứu người bị đột quị bằng nắm lá ớt.

Người đang tự nhiên bị ngã xuống đất. Đó là bị đột quỵ,

Người nhà thật bình tĩnh để cho bệnh nhân nằm yên tại chỗ, không được đụng vào người nạn nhân.

Người nhà ra vườn hái một nắm lá ớt giã nhỏ vắt lấy nước cốt cho bệnh nhân uống, từ 15-30 phút là bệnh nhân sẽ tỉnh táo trở lại bình thường. Nếu không làm được điều này. Nhiều người sẽ bị tàn tật suốt đời.

       Khi gặp người bị đột quỵ không nên lay người ta, hoặc là cạo gió. làm như vậy sẽ bị vỡ hồng cầu. Làm vỡ mạch máu não. không nên di chuyển nạn nhân, mà phải cứu giúp người ngay. Bằng cách cho uống nước lá ớt. nếu đưa đến bệnh viện, bác sĩ cứu kịp thời, bệnh nhân vẫn bị tàn tật suốt đời. Đó là đột quỵ, tai biến mạch máu não. 

Ngoài ra lá ớt còn chữa sốt virus. (có nơi gọi là sốt rét) cũng lấy nắm lá ớt, dã nát lọc lấy nước, pha thêm chút nước lọc bỏ vài hạt muối trắng vào rồi uống hết, chỉ sau 3h đảm bảo cơn sốt hết liền, cũng có người sau 5h mới hết

Quả ớt còn chữa rắn rết cắn dã ớt bôi thẳng vào vết cắn rồi ta rô lại.