Sống ở đời nên tin theo luật Nhân - Quả

 

Luật nhân quả là quy luật bất di bất dịch của vũ trụ được Đức Phật phát hiện sau khi thành Chính Quả dưới gốc Bồ Đề. Chính quy luật nhân quả đã phá tan những ý niệm sống về thần quyền, cho rằng có một đấng toàn năng đủ sức để ban phước giáng họa, điều khiển cuộc sống của con người.

Phật dạy ta biết rằng, vận mệnh là do tự bản thân mỗi người nắm giữ, quyết định chứ không phải do thế lực nào tạo nên. Mình tự gieo nhân thì tự gặt lấy quả, tùy theo thiện ác nhiều ít nên có khác nhau. 

Cổ ngữ có câu: “Thiện hữu thiện báo, ác hữu ác báo”. Tư tưởng nhân quả đã trở thành một bộ phận vô cùng quan trọng trong văn hóa truyền thống, bao gồm cả Nho giáo, Đạo giáo. Luật nhân quả không phải là một loại học thuyết mà là pháp quy và quy luật tự nhiên của vũ trụ. Nó không vì ý nguyện của con người mà thay đổi. 

Làm ác thì gặp họa, làm lành thì được phúc, sự báo ứng như hình đi với bóng, không sai một điểm.

Phật dạy rằng tất cả đều do tâm mà sinh tạo ra, nên muốn thay đổi mình thì trước hết phải chú ý đến tâm niệm của bản thân. Vì vậy, tâm có thể tạo ra nghiệp cũng có thể chuyển nghiệp, phúc báo họa báo đều do con người tự tạo ra, đức năng thắng số, tướng tùy tâm chuyển là ý như vậy. 

Khổng Tử cũng nói phạm tội với Trời thì không cách nào xoay chuyển được.

Văn hóa truyền thống bao gồm rất nhiều các điển cố, tiểu thuyết hàm chứa chủ đề nhân quả báo ứng để giáo hóa đạo đức, cảnh tỉnh con người. Rất nhiều các tác phẩm văn học ở các thời kỳ khác nhau đều hàm chứa tư tưởng nhân quả báo ứng, khuyên con người hành thiện, thuận theo thiên lý, chịu trách nhiệm cho chính hành vi và tương lai của bản thân mình.

Đó là bởi vì tất cả mọi người đều tin vào luật nhân quả, tin rằng “thiện hữu thiện báo, ác hữu ác báo”, tin rằng “trên đầu ba thước có Thần linh”. Họ cũng dùng tín niệm này để điều chỉnh hành vi và giữ gìn đạo đức của mình.

Nếu mệnh tốt mà tâm không tốt thì phúc biến thành tai họa, những người này trước đây có thiện căn phúc đức nay được hưởng phú quý vinh hoa. Nhưng khi được hưởng điều phú quý ấy thì lại tham lam ngũ dục, hại người lợi mình tạo ra nhiều ác nghiệp nên phú quý càng lớn thì ác nghiệp cũng càng nặng.

Nếu phúc ấy báo ứng đã hết luân chuyển đến ác báo thì không chỉ thân bại danh liệt mà gia đạo cũng gặp nhiều biến cố, không được êm ấm hòa thuận. Tâm có thể chuyển nghiệp nên mệnh có tốt đến mấy nhưng tâm không tốt thì phúc báo mỹ mãn sẽ chuyển thành tai ương bi thảm.

Nếu tâm tốt mà mệnh không tốt thì họa chuyển thành phúc, những người này trước đây tạo nghiệp ác nay nghiệp ác ấy đã gặp duyên nên bị ác báo. Nhưng do có tâm tốt, làm nhiều điều tốt nên được hạnh phúc vui sướng.

Từ xưa đến nay, chúng ta đều thấy, một người nếu tin vào luật nhân quả thì tuyệt đối sẽ không dám làm ra những chuyện hung ác. Đó là bởi vì, trước hết, họ sợ người khác bình luận và chỉ trích, sau là sợ báo ứng sẽ giáng xuống trong tương lai.

Trái lại, người không tin nhân quả sẽ không có tâm hổ thẹn và kính sợ. Bởi vì, họ không tin có luân hồi, không tin rằng có đời sau và không tin nhân quả, nên họ dám làm tất cả những chuyện xấu mà không kiêng nể gì. Họ chỉ lo lợi ích trước mắt của bản thân mà không lo đến tương lai của chính bản thân mình.

Ngoài ra, người tin vào nhân quả sẽ luôn nguyện ý chịu thiệt trước mắt, đem cái lợi ban tặng cho người khác. Bởi vì họ biết rằng, chịu thiệt là phúc!

Chịu thiệt không chỉ khiến người khác vui vẻ, mà nó càng là cơ hội để họ rèn luyện đức tính kiên nhẫn và phẩm đức nhân từ của mình.

Nhìn xa hơn một chút, chúng ta có thể thấy rằng, chịu thiệt không phải mất đi mà chính là được lợi. Chịu một chút thiệt ở hiện tại, tương lai sẽ được đáp đền phúc báo to lớn.

Con người hiện đại ngày nay, nhiều người không tin vào nhân quả, cho rằng đó là ngu muội, u mê. Tuy nhiên, nếu cẩn thận suy nghĩ một chút chúng ta sẽ cảm nhận được: Khi mọi người thực sự hiểu được rằng “thiện nhân sinh ra thiện quả, ác nhân sinh ra ác quả” (Niết bàn kinh), “gieo nhân nào gặp quả ấy” thì sẽ không ai dám làm chuyện xấu. Như thế họ sẽ tích được đức lớn và xã hội cũng cải biến tốt hơn lên muôn phần.

Vạn sự vạn vật nói chung đều vận động theo sự chi phối của luật Nhân quả, chính xác là Nhân-duyên-quả.

Với con người, quy luật Nhân-duyên-quả vận động và hình thành nên đời sống của một cá nhân gọi đủ là Nhân quả - Nghiệp báo. Tạo nghiệp nhân tốt ắt sẽ được nghiệp quả lành. Ngược lại, gieo nghiệp nhân xấu ắt sẽ gặt quả báo ác.